Schrif­te­lijke vragen Kleine wind­molens en de Wet Natuur­be­scherming


Indiendatum: 28 apr. 2022

Op het platteland worden op steeds meer locaties kleine windmolens geplaatst. De gemeente Nijkerk inventariseert op dit moment de wensen van ondernemers.

De gevaren van grote windmolens voor vogels zijn inmiddels in beeld bij de provincie, sinds het rapport over windmolens op de Veluwe en de Wespendief (PS2021-104).

Op kleine windmolens wordt waarschijnlijk nog minder goed gelet. Op https://zoek.officielebekendmakingen.nl zijn meer dan 500 meldingen over “kleine windmolens” te vinden. Bij enkele wordt een quickscan of een natuurtoets vermeld, maar bij het grootste deel is niet duidelijk of een quickscan is uitgevoerd. Recent bleek bovendien, bij een controle van een natuurtoets uit 2018, dat natuurtoetsen soms van onvoldoende kwaliteit zijn omdat te veel vertrouwd wordt op het NDFF, dat niet compleet is.

In Gelderland heeft de gemeente Bronckhorst relatief veel meldingen. Vorig jaar is bijvoorbeeld een vergunning verleend voor de plaatsing van twee kleine windmolens bij een megastal, omdat het bedrijf een groter deel van de benodigde elektriciteit op eigen terrein wil opwekken.[3]

In de bouwvergunning staat:

Beschermde soorten
Bij het beoordelen van de vergunning is niet bepaald of beschermde planten- en diersoorten worden verstoord of beschadigd bij het bouwen van de twee windmolens. De eigenaar en de eventuele aannemers moeten bij het bouwen rekening houden met de eventuele aanwezigheid van beschermde planten- en diersoorten en daarvoor de nodige maatregelen treffen. Eventueel is er een ontheffing nodig van de provincie Gelderland voordat gestart mag worden met bouwen. De ontheffing kunt u aanvragen via de website van de provincie Gelderland (u kunt zoeken op Beschermde soorten, ontheffing).

Door het bedrijf dat de windmolens levert is opdracht gegeven voor een quickscan. In de quickscan (21-5-2021) staat “Het veldonderzoek heeft een verkennend karakter en kan niet worden gezien als uitputtende soorteninventarisatie. Er zijn in de NDFF geen waarnemingen opgenomen van beschermde soorten op de molenlocaties.” en “Het perceel grasland waar de molens geplaatst worden, vormt geen geschikte nestplaats voor grondbroeders, zoals weidevogels.”.

Inmiddels zijn echter, middenin het broedseizoen, op https://waarneming.nl wel waarnemingen rond de windmolens verschenen van weidevogels met kuikens (Kievit, Wulp, Grutto).

Het gaat zoals bekend, om diverse redenen niet goed met de weidevogels. Alle reden dus om te zorgen dat ze geen slachtoffer worden van groeiende aantallen kleine windmolens.

  1. Hoe is de provincie betrokken bij de vergunningverlening voor kleine windmolens? Wordt de provincie weleens om een verklaring van geen bedenkingen gevraagd?
  2. Bij hoeveel vergunningen, ontheffingen, verklaringen, etc. voor kleine windmolens is de provincie in 2021 betrokken geweest?
  3. Is bij de provincie bekend hoeveel kleine windmolens er inmiddels in Gelderland zijn, en wat de trend is?
  4. Kan de provincie eisen dat een kleine windmolen tijdelijk stilgezet wordt, als er (bedreigde) vogels rond kleine windmolens gesignaleerd worden, bijvoorbeeld tijdens het broedseizoen? Heeft de provincie dat al eens gedaan?
  5. Hoe treedt de provincie op bij handhavingsverzoeken, als er bedreigde vogels rond kleine windmolens gesignaleerd worden? Heeft de provincie beleid ervoor? Zo nee, is de provincie bereid dat op te stellen?
  6. Kunnen grote intensieve veehouderijen met kleine windmolens pluspunten verdienen, in het kader van het Gelders Plussenbeleid, om verder uitbreiding mogelijk te maken?

Luuk van der Veer
Lid Provinciale Staten van Gelderland
Partij voor de Dieren

Indiendatum: 28 apr. 2022
Antwoorddatum: 6 sep. 2022

Vraag 1:

Hoe is de provincie betrokken bij de vergunningverlening voor kleine windmolens ? Wordt de provincie weleens om een verklaring van geen bedenkingen gevraagd ?

Antwoord:

De toestemmingsverlening verloopt in zijn geheel via de gemeenten (omgevingsvergunning en bestemmingsplanwijziging). Veel gemeenten kennen een eenvoudige vergunningprocedure voor windmolens tot 15 meter en zelfs 30 meter hoogte. In 2021 zijn geen verklaringen van geen bedenkingen (vvgb’s) aangevraagd bij ons. Aan ons wordt in een beperkt aantal gevallen (ca. 2-3 per jaar) advies gevraagd. Wij zijn van mening dat de vele kleine windmolens gezamenlijk een grote bijdrage kunnen leveren aan de energietransitie en het tegengaan van de klimaatverandering en als zodanig zijn wij een groot voorstander van de inzet (kleine) windmolens.

Vraag 2:
Bij hoeveel vergunningen, ontheffingen, verklaringen, etc. voor kleine windmolens is de provincie
in 2021 betrokken geweest ?

Antwoord:
Onze betrokkenheid is beperkt gebleven tot enkele gevallen, waarin om advies is gevraagd. Er zijn
in 2021 geen ontheffingsaanvragen of vvgb’s soortenbescherming voor kleine windmolens bij de
provincie ingediend.

Vraag 3:
Is bij de provincie bekend hoeveel kleine windmolens er inmiddels in Gelderland zijn, en wat de
trend is ?

Antwoord:
Er zijn ons geen cijfers voor Gelderland bekend en wij weten daarmee ook niet of er sprake is van
een trend. In Nederland staan ongeveer 500 kleine windmolens (info uit “Melkvee100plus”, 14
februari 2022 op basis van een enquête bij de belangrijkste producenten van deze molens). De
daarin uitgesproken verwachting is dat er in 2022 250 molens bij zouden komen. Ons is wel
bekend dat 2/3 van de huidige kleine windmolens in de provincie Groningen staat. De
rest (dus 1/3e van het totaal) is verdeeld over de andere provincies. Dat betekent voor Gelderland
wellicht 3% van het landelijk aantal. Wij schatten daarom dat er 15 exemplaren in Gelderland
staan.

Vraag 4:
Kan de provincie eisen dat een kleine windmolen tijdelijk stilgezet wordt, als er (bedreigde) vogels
rond kleine windmolens gesignaleerd worden, bijvoorbeeld tijdens het broedseizoen? Heeft de
provincie dat al eens gedaan ?

Antwoord:
Als er een ontheffing op grond van de Wet natuurbescherming aangevraagd wordt, dan kunnen wij mitigerende maatregelen (op basis van een inschatting van het aanvaringsrisico) in het besluit
opnemen; bijv. in de vorm van een stilstandvoorziening (zoals stilzetten van de molen in nachten
waarin vleermuizen actief zijn). Op grond van een redelijke inschatting dat er mogelijk negatieve
effecten kunnen optreden voor beschermde diersoorten, kunnen wij op grond van de zorgplicht van artikel 1.11 Wnb, handhavend optreden. Wij kunnen dan overgaan tot het opleggen van een
stilstandvoorziening of een verplichting opleggen om te starten met onderzoek om aan te tonen dat er geen effecten zijn.

Als wij zouden constateren dat een molen in bedrijf is bij een exploitant die geen ontheffing heeft
aangevraagd, terwijl dat wel had gemoeten, is er sprake van een strafbaar feit. In zo’n geval zou er
strafrechtelijk opgetreden kunnen worden. Daarnaast kunnen we dan ook zelf handhavend
optreden; zie hiervoor het voorgaande.

Vraag 5:
Hoe treedt de provincie op bij handhavingsverzoeken, als er bedreigde vogels rond kleine
windmolens gesignaleerd worden ? Heeft de provincie beleid ervoor ? Zo nee, is de provincie
bereid dat op te stellen ?

Antwoord:
Bij handhavingsverzoeken passen wij het normale handhavingstraject toe, zoals in het antwoord op vraag 4 beschreven. Het beleid is niet anders dan bij andere wind-initiatieven: middels een ecologisch onderzoek moet de exploitant laten bepalen of er sprake kan zijn van aanvaringsslachtoffers met de wieken van de (kleine) windmolens. Als de kans aanwezig is dat er slachtoffers vallen, dient de exploitant een ontheffing op deze overtreding aan te vragen. De beslissing om een ontheffing aan te vragen is aan exploitant zelf. Wij hebben geconstateerd dat er tot nu toe geen ontheffingen aangevraagd zijn.

Vraag 6:
Kunnen grote intensieve veehouderijen met kleine windmolens pluspunten verdienen, in het kader van het Gelders Plussenbeleid, om verder uitbreiding mogelijk te maken?

Antwoord:
Het plaatsen van kleine windmolens kan wel gezien worden als een duurzame oplossing en als
zodanig in de integrale beoordeling van een uitbreidingsaanvraag worden meegenomen.

Wij staan voor:

Interessant voor jou

Schriftelijke vragen stikstofbelasting door ruiter- en menroutes

Lees verder

Mondelinge vragen Stervende vissen in droogvallende poelen

Lees verder

Help mee aan een betere wereld

    Word lid Doneer