Schrif­te­lijke vragen Energie- en water­ver­kwisting, onder andere door fonteinen

Indiendatum: 1 sep. 2022
Antwoorddatum: 27 sep. 2022

Bij de bespreking op 23 maart van het Tussendocument, is door onze fractie gevraagd, met betrekking tot het onderdeel “Koele route Arnhem”, of de fonteinen niet zonde van het geld zijn, omdat het stroom kost, terwijl we het gasverbruik mede in verband met de oorlog in Oekraïne juist dringend willen verminderen, en omdat het ook water kost, terwijl er ook methoden zijn om het stedelijk klimaat te verkoelen zonder waterverbruik. De fonteinen worden genoemd in de uitvoeringsagenda “klimaatadaptief Arnhem september 2021”, op blz. 8, voor de rode gebieden : “het toevoegen van groen in de vorm van bomen en gevelgroen: eventueel ook toevoegen water, fonteinen als daar mogelijkheden voor zijn;”.[1] De reactie van de gedeputeerde was : “Wat betreft de fonteinen, we willen het ook leefbaar houden.”[2]

Uit onderzoek van de Hogeschool van Amsterdam blijkt dat het verkoelend effect van fonteinen gering is (mogelijk omdat ook de luchtvochtigheid wordt verhoogd).[3]

Inmiddels worden in diverse steden de fonteinen uitgezet.[4] In het buitenland, bijvoorbeeld in Hannover, worden niet alleen fonteinen afgeschakeld, maar is ook douchen met warm water niet meer mogelijk.[5] In Parijs moeten winkels met airco de deuren dichthouden. Het wordt verboden om de deuren standaard open te zetten voor publiek, omdat daarmee te veel energie wordt verkwist.[6] In Italië mogen kappers de haren van hun klanten nog maar eenmaal wassen om waterverkwisting tegen te gaan.[7] Volgens De Europese Commissie kampen we met de ergste droogte in 500 jaar.[8]

1. Hoe denkt u inmiddels over het stroom- en waterverbruik van fonteinen ?
   
   Fonteinen dragen bij aan de leefbaarheid, zowel aan het verfraaien van de omgeving als het creëren van ontmoetingsplaatsen. Fonteinen zorgen daarnaast voor enige verkoeling van de buitenruimte. De fonteinen gebruiken echter ook stroom en water, dus publiek geld. Wij vinden dat deze voor- en nadelen steeds goed afgewogen moeten worden
   
   
2. Bent u het met ons eens dat de subsidie voor klimaatadaptatie, zoals in Arnhem, beter niet besteed kan worden aan fonteinen, maar beter aan bewezen effectieve maatregelen (bijvoorbeeld het verhogen van de albedo) ?
   
   De subsidie aan de gemeente Arnhem kent meerdere onderdelen zoals het aanplanten van groen, minder verharding, schaduwdoeken als ook fonteinen. Al deze maatregelen dragen bij aan klimaatadaptatie met name in de vorm van verkoeling en wateropname van de bodem. Het gaat bij de subsidie om het totaal van maatregelen en die vinden wij in balans.
   
   
3. In en rond het provinciehuis zijn minstens drie fonteinen aanwezig. Heeft de provincie overwogen de fontein(en) van de provincie uit te zetten ?
   
   Er is niet overwogen om de provinciale fonteinen uit te zetten, dit vanwege de leefbaarheid. De fonteinen werken tijdens kantoortijden tot ’s avonds 20.00 uur en maken gebruik van de groene stroom die op het dak van het huis der Provincie wordt opgewekt. Daarnaast draait de buitenfontein alleen tijdens de zomertijd-periode.
   
   
4. Wat gaat de provincie nog meer voor verdergaande maatregelen nemen om het water- en energieverbruik te verminderen, om daarmee het goede voorbeeld te geven ? Heeft de provincie bijvoorbeeld overwogen het warm water in de douches in het provinciehuis te beperken ? Wordt regenwater opgevangen om later nuttig te gebruiken ?
   
   De provincie heeft nog andere maatregelen om het water en energieverbruik te verminderen, naast de maatregelen die al eerder zijn uitgevoerd. De leidraad voor de maatregelen is het interne klimaatplan. Dit plan, dat in 2022 geactualiseerd, staat gepubliceerd op de Gelderland.nl site. Zie: https://media.gelderland.nl/Kl...

Luuk van der Veer
Lid Provinciale Staten van Gelderland
Partij voor de Dieren.

[1] https://www.arnhem.nl/dsresource?objectid=ed3827c7-10ca-4126-8f8e-503a67fe7502&type=pdf&&

[2] https://gelderland.notubiz.nl/...

[3] https://www.hva.nl/binaries/content/assets/subsites/kc-techniek/publicaties-klimaatbestendige-stad/hva-de-klimaatbestendige-wijk_web-spread.pdf (par 2.2.3)

[4] https://www.destentor.nl/veluwe/gemeenten-op-de-veluwe-draaien-fonteinen-dicht-of-houden-ze-juist-open~aaa65799/
https://www.destentor.nl/deventer/deventer-zet-deze-fonteinen-uit-vanwege-hitte-we-moeten-voor-inwoners-kostbaar-water-sparen~a201f58a/

[5] https://www.rnd.de/politik/energiesparen-hannover-setzt-auf-kalte-duschen-und-stellt-brunnen-ab-6VTFEXN6QR4OAH2G3XGCCGJH4A.html

[6] https://nos.nl/artikel/2437896-parijse-winkels-met-airco-aan-moeten-deuren-dichthouden

[7] https://www.rtlnieuws.nl/nieuws/buitenland/artikel/5317983/dorp-italie-droogte-water-tekort-wassen-kappers-verbod

[8] https://www.rtlnieuws.nl/nieuws/buitenland/artikel/5328803/droogte-rivieren-bosbranden-natuur-regen-neerslag

https://edo.jrc.ec.europa.eu/documents/news/GDO-EDODroughtNews202208_Europe.pdf