Schrif­te­lijke vragen Aanhou­dende over­tre­dingen biomas­sa­cen­trale Veolia op IPKW in Arnhem

Indiendatum: 30 sep. 2024
Antwoorddatum: 5 nov. 2024

Vraag 1:

Kunt u aangeven waarom Veolia er telkens niet in slaagt om de uitstoot onder controle te houden? Ligt dat aan een niet optimaal verbrandingsproces, de soort biomassa die wordt gebruikt, en/of omdat er structureel onvoldoende of niet goed functionerende rookgasreinigingstechnieken worden gebruikt?

Antwoord:

De verhoogde uitstoot naar de lucht wordt vooral veroorzaakt door het (niet optimale) verbrandingsproces in de biomassaketel, in combinatie met de werking van de rookgasreinigingstechnieken om de uitstoot te verminderen. Daarnaast heeft in het afgelopen jaar het vochtgehalte van de biomassa een rol gespeeld in de verhoogde uitstoot naar de lucht. Veolia heeft de afgelopen jaren gewerkt aan het optimaliseren van de biomassacentrale. Desondanks is er begin dit jaar opnieuw sprake geweest van overschrijdingen van de emissiegrenswaarden.

Vraag 2:

Hoe vaak zijn de emissies van Veolia sinds de inbedrijfname van de biomassacentrale in 2019 door de ODRA gemeten?

Antwoord:

Het Team Meten & Advies van de Omgevingsdienst Regio Arnhem heeft in de periode van november 2019 tot en met heden in totaal 11 emissiemetingen uitgevoerd. Dat komt gemiddeld neer op ca. 3 metingen per jaar.

Vraag 3:
Hoe vaak is uit deze metingen gebleken dat Veolia de emissiegrenswaarden heeft overschreden? En welke overschrijdingen betreft het? Graag een specificatie per stof.

Antwoord:
Bij 5 van de 11 meetmomenten waarop emissiemetingen zijn uitgevoerd door het Team Meten & Advies van de Omgevingsdienst Regio Arnhem zijn overschrijdingen vastgesteld. In totaal betrof het 7 overschrijdingen van de emissiegrenswaarden. Deze overschrijdingen zijn op de volgende
meetdata vastgesteld (gespecificeerd per component):

Vraag 4:
Komen de meetgegevens van de ODRA van maart dit jaar wat NH3 betreft overeen met de meetgegevens over kwartaal 1 van 2024 die zijn aangeleverd door Veolia? Zo ja, waarom is in de beantwoording van de technische vragen van de Partij voor de Dieren van 18 mei over de actuele NOx- en NH3-emissies van Veolia niets gezegd over de overschrijding van de emissiegrenswaarden
voor NH3? Zo nee, welke stappen gaat GS op dit punt nemen richting Veolia?

Antwoord:
De gegevens in de kwartaalrapportages en de emissiemeetrapporten zijn niet 1 op 1 te vergelijken. De emissiemetingen die in het milieuspoor worden uitgevoerd, zijn gericht op het toetsen van de emissies van Veolia aan de emissiegrenswaarden die in de wet- en regelgeving zijn gesteld in het
belang van de bescherming van het milieu en de volksgezondheid momentopname). In het natuurspoor wordt de NH3-emissie gerelateerd aan de aan Veolia verleende natuurvergunning. Hier wordt gewerkt met een zgn. jaarvracht NH3 en NOx (emissie per jaar).
De verplichting tot het aanleveren van de kwartaalrapportages is het resultaat van een handhavingstraject dat is opgestart in het natuurspoor. De gegevens uit de kwartaalrapportages zijn gebruikt voor de beantwoording van de Statenvragen van 16 mei 2024 van de Partij voor de Dieren.

Uit de kwartaalrapportages over 2023 volgt geen overschrijding van de toegestane jaarvracht NH3 en NOx. De rapportage over het eerste kwartaal van 2024 liet een hogere NH3-vracht zien dan gemiddeld, maar in de rapportage over het tweede kwartaal was dit weer afgevlakt. De toegestane
jaarvracht voor 2024 is nog niet bereikt.

Vraag 5:
Hoe vaak heeft de provincie Veolia sinds 2019 een voornemen tot last onder dwangsom gestuurd?

Antwoord:
De provincie heeft sinds 2019 zes keer een voornemen last onder dwangsom (LOD) verzonden voor overtreding van de milieuregelgeving. Voor natuur is dat eenmaal gebeurd.

Vraag 6:
Hoe vaak heeft de provincie Veolia sinds 2019 een last onder dwangsom opgelegd?

Antwoord:
De provincie heeft sinds 2019 vijf keer een last onder dwangsom (LOD) opgelegd voor overtreding van de milieuregelgeving. Voor overtreding van de Wet natuurbescherming is eenmaal een last onder dwangsom opgelegd.

Vraag 7:
Wat was de hoogte van deze dwangsommen? Graag een specificatie van de bedragen.

Antwoord:
Hieronder wordt per zaak gespecificeerd wat de hoogte van de aan de last verbonden dwangsom is geweest, afhankelijk van de mate van overschrijding van de gestelde norm.

Zaaknummer ODRA21HB0238 (LOD 13-12-2021, herroepen (heroverweging n.a.v. bezwaarschrift) 26-06-2023). Overschrijding emissiegrenswaarde NH3 (hoogte dwangsom afhankelijk van overtredingspercentage):
0-25% € 5.000,--
26-50% € 7.500,--
51-75% € 10.000,--
76-100% € 15.000,--
Gelijk aan of groter dan 101% € 20.000,--
Deze bedragen zijn per geconstateerde overtreding, met een maximum van 2 verbeuringen.

Zaaknummer ODRA23HB0022 (LOD 12-06-2023, ingetrokken 30-11-2023 (overtreding ongedaan gemaakt)). Overschrijding emissiegrenswaarde NOx (hoogte dwangsom afhankelijk van
overtredingspercentage):
0-25% € 15.000,--
26-50% € 20.500,--
51-75% € 25.000,--
76-100% € 30.000,--
Gelijk aan of groter dan 101% € 50.000,--
Deze bedragen zijn per geconstateerde overtreding, met een maximum van 10 verbeuringen.

Zaaknummer ODRA23HB0225 (LOD 22-09-2023, ingetrokken 20-11-2023 (overtreding ongedaan gemaakt)). Overschrijding emissiegrenswaarde NH3 (hoogte dwangsom afhankelijk van overtredingspercentage):
0-25% € 5.000,--
26-50% € 7.500,--
51-75% € 10.000,--
76-100% € 15.000,--
Gelijk aan of groter dan 101% € 20.000,--

Zaaknummer ODRA24HB0029 (LOD 21-06-2024, bezwaar ingediend)
Overschrijding emissiegrenswaarde NOx (hoogte dwangsom afhankelijk van
overtredingspercentage):
0-25% € 15.000,-- Na bezwaar: € 5.000,--
26-50% € 20.000,-- € 7.500,--
51-75% € 25.000,-- € 10.000,--
76-100% € 30.000,-- € 15.000,--
Gelijk aan of groter dan 101% € 50.000,-- € 20.000,--
Deze bedragen zijn per constatering, met maximaal één constatering per dag, met een maximum van twee verbeuringen.

Zaaknummer ODRA24HB0067 (LOD 17-09-2024)
overschrijding emissiegrenswaarde NH3 en stof (hoogte dwangsom afhankelijk van overtredingspercentage):
0-25% € 5.000,--
26-50% € 7.500,--
51-75% € 10.000,--
76-100% € 15.000,--
Gelijk aan of groter dan 101% € 20.000,--
Deze bedragen zijn per constatering, met maximaal één constatering per dag, dat niet tijdig of niet volledig wordt voldaan aan de last, met een maximum van twee verbeuringen.

Wet natuurbescherming (2023)
Er is een last onder dwangsom opgelegd i.v.m. het overschrijden van de maximaal toegestane jaarvracht stikstof. Als niet aan de last wordt voldaan, wordt een dwangsom verbeurd van €20.000,-. Bij herhaling van de overtreding in het volgende jaar wordt het bedrag met € 10.000,-- verhoogd tot het in de beschikking aangegeven maximaal te verbeuren bedrag is bereikt (€ 50.000
per jaar).

Vraag 8:
Hoe vaak heeft de provincie Gelderland Veolia sinds 2019 een dwangsombeschikking opgelegd?

Antwoord:
Dit is een herhaling van vraag 6. Wij verwijzen u daarom naar het daar gegeven antwoord.

Vraag 9:
Hoe vaak heeft de provincie Gelderland een dwangsom van Veolia verbeurd?

Antwoord:
Er zijn door Veolia geen dwangsommen verbeurd aan de provincie (omdat de overtredingen ongedaan zijn gemaakt).

Vraag 10:
Hoe vaak heeft Veolia bezwaar ingediend tegen besluiten van de provincie Gelderland die betrekking hebben op emissieoverschrijdingen door Veolia? En hoe vaak zijn deze bezwaren gegrond verklaard?

Antwoord:
Er zijn door Veolia vier bezwaarprocedures gestart. Daarbij ging het in 3 gevallen om milieuzaken en in 1 geval over een besluit in het kader van natuurbescherming. Voor het milieudeel speelden de volgende zaken:
− Eén bezwaar (tegen LOD 13-12-2021) is ongegrond verklaard voor het onderdeel emissieoverschrijding en gegrond verklaard voor het niet melden van een ongewoon voorval.
− In de twee andere procedures is het uiteindelijk niet tot een beslissing op bezwaar gekomen.
Deze lasten onder dwangsom zijn in november 2023 ingetrokken, omdat uit controlemetingen bleek dat aan de emissienormen werd voldaan.

In het natuurspoor is 1 bezwarenprocedure gestart tegen de last onder dwangsom voor overschrijding van de maximaal toegestane jaarvracht. Dit bezwaarschrift is ongegrond verklaard. Wel is de motivering van het besluit (last onder dwangsom) aangevuld.

Vraag 11:
Hoeveel handhavingsverzoeken zijn er sinds 2019 bij de provincie Gelderland ingediend die betrekking hebben op (mogelijke) emissieoverschrijdingen door Veolia?

Antwoord:
Drie handhavingsverzoeken (2 in het kader van milieu, 1 in het kader van natuurbescherming).

Vraag 12:
Zijn er bij de provincie verzoeken ingediend om de omgevingsvergunning en/of de natuurvergunning van Veolia in te trekken? Graag een toelichting.

Antwoord:
Er zijn geen verzoeken geweest om de omgevingsvergunning in te trekken. Wel is er door Mobilisation for the Environment (MOB) een verzoek gedaan om de natuurvergunning in te trekken. Wij hebben dit verzoek bij besluit van 15 april 2020 afgewezen. MOB heeft daarop beroep ingesteld bij de rechtbank, maar dit beroep is op 26 maart 2022 weer ingetrokken door MOB.

Vraag 13:
Waarom heeft de Gedeputeerde provinciale staten niet actief geïnformeerd over de emissieoverschrijdingen door Veolia?

Antwoord:
Er is sprake van reguliere uitvoerende werkzaamheden op het gebied van toezicht en handhaving, die onderdeel zijn van het dagelijks bestuur van de provincie dat wij voeren. Over de uitvoering rapporteren wij jaarlijks met een jaarverslag. Dit jaarverslag delen wij met u. Ook verstrekken wij u tussentijds desgevraagd of uit eigen beweging informatie over concrete zaken die in de uitvoeringspraktijk spelen. In 2022 oordeelde de GGD naar aanleiding van een eerdere (aanzienlijk hogere) overschrijding dat er geen nadelige effecten op de gezondheid van omwonenden of de geurhinderbeleving werden verwacht, omdat de feitelijke blootstelling daarvoor te laag was. Wij
hebben gelet op de aard en omvang van de in dit geval geconstateerde overtreding geen aanleiding gezien u hierover actief te informeren

Vraag 14:
Is de Gedeputeerde voornemens om provinciale staten hierover op korte termijn te informeren? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wanneer?

Antwoord:
Zie hiervoor de beantwoording op vraag 13

Vraag 15:
Welke maatregelen kan en gaat de provincie, behalve het opleggen van lasten onder dwangsom, nog meer nemen om ervoor te zorgen dat de emissies van Veolia binnen de vergunde grenswaarden blijven?

Antwoord:
Namens het college voert de ODRA de uitvoeringstaken uit op het gebied van toezicht en handhaving bij Veolia. Op basis van het provinciale risicomodel, zoals opgenomen in de in 2024 vastgestelde Uitvoerings- en Handhavingsstrategie (UHS) worden bedrijven gecontroleerd volgens de uit de risicoscore voortvloeiende controlefrequentie. In het geval van Veolia is de
controlefrequentie minimaal 1x per jaar. Als de situatie daar aanleiding toe geeft, worden meer controles uitgevoerd, bijvoorbeeld naar aanleiding van klachten of meldingen van het bedrijf zelf. Op grond van de UHS wordt de Landelijke Handhavingsstrategie Omgevingsrecht (LHSO) als
leidraad gebruikt bij het kiezen van de meest passende bestuursrechtelijke en/of strafrechtelijke interventie. Daarbij wordt rekening gehouden met aard en gevolgen van de overtreding en met de opstelling van de overtreder. Ook wordt periodiek gemeten of het bedrijf voldoet aan de geldende emissiegrenswaarden. Verder heeft het bedrijf een aantal rapportageverplichtingen. De ingediende rapporten worden door de ODRA (milieu) of de interne provinciale VTH-afdeling (natuur) beoordeeld. Tenslotte vindt ook administratief toezicht plaats op de in- en uitgaande afvalstromen
van het bedrijf.

Vraag 16:
Is het college bijvoorbeeld voornemens om hogere dwangsommen op te leggen of om extra voorschriften op te nemen in de omgevingsvergunning van Veolia? Is er een escalatieladder?

Antwoord:
Indien de nog vigerende lasten onder dwangsom (van 21 juni 2024 en 17 september 2024) na bezwaar/beroep in stand blijven en daaraan wordt voldaan (geen overschrijdingen emissies NH3, NOx en stof) dan zijn hogere dwangsommen niet nodig. Mocht op basis van controlemetingen blijken dat nog steeds niet aan de lasten wordt voldaan, terwijl het maximaal te verbeuren bedrag is bereikt, dan zullen wij nieuwe lasten onder dwangsom opleggen met hogere dwangsombedragen. Pas als ook die niet het gewenste effect hebben, komen andere maatregelen in beeld, zoals bijvoorbeeld een tijdelijke stillegging van een bedrijfsonderdeel.

Vraag 17:
Kan het college uitsluiten dat de overschrijdingen van de emissiegrenswaarden door Veolia tot verdere verslechtering van de beschermde natuur leiden? Zo nee, welke verplichtingen schept dit voor de provincie om aanvullende passende maatregelen te nemen om verdere verslechtering van
beschermde natuur te voorkomen?

Antwoord:
De beoordeling van het natuurbelang heeft plaatsgevonden bij de procedure die heeft geleid tot de natuurvergunning van Veolia. Zolang Veolia opereert binnen de bandbreedte van de verleende natuurvergunningen (uitgedrukt in jaarvrachten NH3 en NOx), zijn significante gevolgen voor de natuur uitgesloten. Er is dan geen sprake van een overtreding. Over andere (passende) maatregelen die de provincie neemt om verslechtering van natuur te voorkomen wordt u periodiek geïnformeerd, onder meer in het kader van de Gelderse Maatregelen Stikstof (GMS).

Vraag 18:
Kan het college uitsluiten dat de voortdurende overschrijdingen van de emissiegrenswaarden door Veolia tot milieu- en gezondheidsschade leiden? Zo nee, gaat de provincie er samen met de gemeente Arnhem voor zorgen dat hier nader onderzoek naar wordt gedaan, ook wat betreft de gevolgen voor gezondheid en milieu op de langere termijn?

Antwoord:
Naar aanleiding van een eerder gesignaleerde (en aanzienlijk grotere) overschrijding van emissiegrenswaarden (2022) hebben wij contact opgenomen met de GGD. Op basis van de gemaakte verspreidingsberekeningen (uitgaande van een worst-case-scenario), was toen het oordeel dat er geen nadelige effecten op de gezondheid van omwonenden of de geurhinderbeleving werden verwacht, omdat de immissie op leefniveau (de feitelijke blootstelling) daarvoor te laag was. N.a.v. de in maart 2024 geconstateerde overschrijding (aanzienlijk lager dan in 2022 het geval was), hebben wij gelet op de eerdere conclusie van de GGD geen aanleiding gezien opnieuw advies te vragen. Als de gemeente Arnhem een gezondheidsonderzoek wil (laten) uitvoeren, is dat een keuze van de
gemeente Arnhem. Het focussen op de mogelijke effecten van slechts 1 bron op het Industriepark Kleefse Waard lijkt ons in dat kader overigens niet zinvol. Er is als het gaat om de luchtkwaliteitimmers altijd sprake van cumulatie, waarbij ook emissies van andere bedrijven (zowel onder gemeentelijk als provinciaal bevoegd gezag – ook van buiten de gemeentegrenzen), emissies van particuliere huishoudens (bijv. houtkachels), het verkeer en de scheepvaart een rol spelen.

Vraag 19:
Klopt het dat het Arnhemse college bij het Gelderse college heeft aangedrongen op sluiting van de biomassacentrale van Veolia? Zo ja, in hoeverre is sluiting van de biomassacentrale volgens uw college een optie? Graag een toelichting.

Antwoord:
Er is geen formeel verzoek met die strekking bij ons neergelegd. Het college van B&W van de gemeente Arnhem heeft in januari 2022 verzocht om onze toezichthoudende taak als bevoegd gezag met betrekking tot de biomassacentrale voortvarend en zorgvuldig uit te voeren. Het college
van B&W gaf daarbij aan veel waarde te hechten aan handhaving, zelfs als dit in het uiterste geval leidt tot het stilleggen van de biomassacentrale. In een bestuurlijk overleg gaf de wethouder overigens aan dat Veolia niet meer nodig zou zijn voor de opwekking van energie. Op grond van het naleefgedrag van Veolia op het gebied van de milieuwet- en regelgeving zien wij op dit moment geen aanleiding om in het kader van het bestuursrecht tot sluiting van het bedrijf over te gaan. Dit zou zowel grote gevolgen voor het bedrijf zelf hebben als ook voor andere bedrijven op het Industriepark Kleefse Waard (IPKW) en een deel van de bewoners van de wijk Schuytgraaf, omdat Veolia aan deze partijen momenteel warmte levert via het warmtenet. Ook de
afvalwaterzuivering van IPKW wordt verzorgd door Veolia. Dit betekent dat niet lichtvaardig tot sluiting van het bedrijf kan worden overgegaan. Er moet dan eerst sprake zijn van een situatie waarbij het belang van de bescherming van het milieu en de volksgezondheid zodanig in het geding
is dat sluiting gerechtvaardigd is en dit ook bij de rechter standhoudt. Op dit moment is zo’n vergaande maatregel wat ons betreft niet aan de orde. Onze inzet is en blijft er op gericht dat het bedrijf aan de geldende normen voldoet. Zo nodig zullen wij dit afdwingen door tot handhaving over te gaan.