Vragen over het kappen van bos

Indiendatum: jul. 2013
Antwoorddatum: 24 sep. 2013

In april is door Provinciale Staten een brief ontvangen over de uitvoering van de Boswet. In de brief wordt geklaagd over de manier waarop de provincie uitvoering geeft aan de Boswet.

1. In de brief staat:

“Wat nog vreemder is, is dat er volledig rekening met wensen van de eigenaren van het perceel wordt gehouden voor wat betreft de plek van bomen (ook bij herplant) en wordt toegestaan dat er slechts aan de grenzen van de percelen nog bomen en extreem jonge aanplant blijft staan. Hier is dus nog nauwelijks sprake van "Wonen in Bos". De Bostuinen veranderen langzaam maar zeker in normale villatuinen (terras, gras, en struikjes) en de bosomgeving verandert dus langzaam in een villawijk met wat bomen aan randen van percelen. Dat kan toch nooit de bedoeling van de Boswet zijn!”

Wat is uw reactie hierop? Is de oppervlakte aan bomen die herplant moet worden wel even groot als de oppervlakte die gekapt is? Is het inderdaad zo dat u vooraf toestemming geeft voor de kap, en daarbij “rekening houdt met wensen van eigenaren” en dat u toestaat dat slechts aan de grenzen van de percelen nog bomen en extreem jonge aanplant blijft staan?

Antwoord:
Voor erven en tuinen is de gemeente bevoegd gezag. Daarbuiten is de Boswet van toepassing als de houtopstand deel uitmaakt van een eenheid groter dan 1000 m². Daarvoor is de Dienst Regelingen (DR) van het Rijk bevoegd gezag. De provincie adviseert het Rijk en doet alle uitvoerings- en handhavingstaken. Wij registreren alle uitgevoerde en voorgenomen vellingen. Op basis daarvan controleert de toezichthouder of voldaan is aan de herplantplicht. De herplantplicht houdt in dat de totale gekapte oppervlakte binnen drie jaar herbeplant moet zijn. Voor zover de wensen van de eigenaren passen binnen de Boswet is er geen reden om die wensen niet te honoreren. In de door u geschetste situatie valt een deel van de gekapte houtopstand onder de Boswet en is op de voorgeschreven wijze gemeld. Een ander deel van de kap had betrekking op bomen die stonden op erf en tuin. Voor die kap heeft de gemeente een omgevingsvergunning afgegeven. Wij hebben geen reden gehad om de Dienst Regelingen een kapverbod te adviseren.

2. Wat zijn de interne regels en afwegingen die u gebruikt bij de beoordeling van kapmeldingen, om te voorkomen dat er een soort willekeur ontstaat?

Antwoord:
De provincie hanteert hiertoe sinds 2001 de “Boswet in Gelderland”. In deze handreiking aan boseigenaren en beheerders staat hoe wij als provincie aankijken tegen uitvoering en handhaving van de Boswet.

3. Wat vindt u van de stelling dat oude uitgegroeide bomen goed zijn voor uilen, roofvogels en marters? Zult u de levensduur van een boom baseren op de werkelijke levensduur en de ecologische waarde, of op de economische waarde en het tijdstip waarop een boom die geveld wordt het meeste oplevert?

Antwoord:
Oude, uitgegroeide bomen vervullen een belangrijke waarde voor vele organismen, waaronder vogels en zoogdieren. Hun aanwezigheid is geen criterium voor de Boswet om al dan niet kap toe te staan. De economische waarde van bomen speelt voor de bevoegde gezagen geen rol bij het al dan niet toestaan van kap.

4. Worden ook ecologische verbindingen in aanmerking genomen bij de beoordeling? Is er ruimtelijk beleid? Wordt op sommige plaatsen kap eerder toegestaan dan op andere plaatsen, en zo ja, is daar een kaart van?

Antwoord:
De ecologische waarden worden - behalve in de Boswet - ook beschermd op grond van de Flora- en faunawet (zie ook het antwoord op vraag 9). De planologische bescherming van ecologische waarden door de provincie is geborgd in het vigerende Streekplan, en krijgt zijn vervolg in de Omgevingsvisie. De Boswet geeft niet aan op welke plaatsen kap eerder kan worden toegestaan. Er is dan ook geen kaart hierover beschikbaar.

5. In het handhavingsverslag 2012 staat dat 731 controles op de naleving van de Boswet zijn uitgevoerd. Er is 15 maal een herplantplicht opgelegd, en er zijn 6 processen-verbaal opgemaakt. Er wordt handhavend opgetreden door het opleggen van een herplantplicht bij illegaal kappen. Maar er is toch ook een herplantplicht als er niet illegaal gekapt wordt, maar als er gekapt wordt na een melding?

Antwoord:
Herplantplicht vloeit rechtstreeks voort uit de wet (artikel 3, lid 1). Er is zowel na een legale velling als na een illegale velling of een andere wijze van tenietgaan van een houtopstand een herplantplicht waaraan binnen 3 jaren na het tenietgaan op bosbouwkundig verantwoorde wijze moet worden voldaan.

6. Hoeveel van de 731 controles zijn controles na een kapmelding of klacht, en hoeveel zijn controles op eigen initiatief van de overheid? In welke gevallen is geen proces-verbaal opgemaakt? In hoeveel gevallen is geen herplantplicht opgelegd?

Antwoord:
Jaarlijks worden er tussen de 120 en 150 controles door ons college uitgevoerd naar aanleiding van klachten en vragen. De overige (circa 600) controles vinden plaats op eigen initiatief ten behoeve van kapmeldingen, herplantplicht en controles om vast te stellen of de herplant ook aangeslagen is. In bijna alle gevallen (725) is geen proces-verbaal opgemaakt; in 6 gevallen wel. Over 2012 zijn ons geen gevallen bekend waarin wij de Dienst Regelingen hebben geadviseerd om af te zien van het opleggen van de herplantplicht.

7. Het is tegenwoordig ook eenvoudig mogelijk met satellietbeelden die dagelijks binnenkomen de kap van bomen te signaleren. Gebruikt de provincie al satellietbeelden om bijvoorbeeld de kap van bomen te ontdekken? Zo nee, waarom niet?

Antwoord:
De provincie gebruikt geen satellietbeelden om kap van bomen te signaleren. Het analyseren van die gegevens vergt naar verwachting een hoge arbeidsinzet. De provincie maakt gebruik van luchtfoto’s. Bij de uitvoering van milieuvluchten wordt ook aandacht gevraagd voor het kappen van bos.

8. Wat heeft de provincie gedaan, en wat zal de provincie nog doen in het geval van de twee voorbeelden genoemd in de ingekomen brief?

Antwoord:
De toezichthouder Boswet heeft vorenstaande besproken met de briefschrijfster. Hij heeft haar uitleg gegeven over de Boswet en de toepassing daarvan in de casus. Wij hebben vastgesteld dat de kap reglementair c.q. conform de verleende toestemmingen, is uitgevoerd. Zie ook het antwoord op vraag 1.

9. Hoe wordt er getoetst aan de Flora- en faunawet, in het algemeen, en in een geval zoals beschreven in de brief?

Antwoord:
Wij zijn geen bevoegd gezag voor het soortenbeschermingsdeel van de Flora- en faunawet. Als eigenaren bomen willen kappen met jaarrond beschermde vaste rust- en verblijfplaatsen van beschermde dieren, dienen zij daarvoor ontheffing te vragen bij de Dienst Regelingen. Verder kent de Flora- en faunawet een vrijstellingsartikel, waarbij onder voorwaarden gewerkt kan worden in bos- en natuur (bijvoorbeeld werken buiten het broedseizoen volgens de Gedragscode bosbeheer of Natuurbeheer). De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit is belast met het toezicht hierop.

10. Hoe kunnen burgers de provincie attent maken op de kap van percelen bos rond huizen in het buitengebied? Kan dat ook anoniem?

Antwoord:
Het Provincieloket is het medium om de provincie op allerlei zaken te attenderen of om vragen te stellen. Aangevers kunnen desgewenst anoniem blijven.

11. Naast de Boswet kan ook een provinciale verordening van belang zijn. Worden er in andere provincies wel zaken via de provinciale verordening geregeld, waar we dat in Gelderland niet doen? Zo ja, waarom doen we het in Gelderland niet?

Antwoord:
Voor zover ons bekend hebben ook andere provincies geen verordeningen op dit gebied

12. Voor de beoordeling van de situatie is het van belang te weten waar de grenzen lopen van de bebouwde kom Boswet. De ambtenaren van de provincie zullen deze ook regelmatig gebruiken tijdens hun werk. Is er een overzicht van (linkjes naar) de kaarten waarop de grenzen staan aangegeven?

Antwoord:
Nee, aangezien ons college geen goedkeuring behoeft te geven aan kapvergunningen van gemeenten beschikken wij niet over een overzicht van kaarten. De door u bedoelde informatie is beschikbaar op de gemeentelijke informatiepagina’s.

13. Is er al een landelijke werkinstructie Cross Compliance controles (speciaal met betrekking tot de Boswet)?

Antwoord:
Nee. De provincies melden geconstateerde niet-naleving van de artikelen 2, 3 en 13 van de Boswet van zowel reguliere als Cross-Compliance controles door aan de Dienst Regelingen.

14. Hoe is inmiddels de situatie op het landgoed waar voor de aanleg van een motorcrossbaan 1,2 hectare bos illegaal is gerooid?

Antwoord:
Het strafrechtelijk deel is in handen van het Openbaar Ministerie. Aan de herplantplicht moet binnen drie jaar na het vellen zijn voldaan. De eigenaar is hiervan schriftelijk op de hoogte gesteld.

Gedeputeerde Staten van Gelderland
C.G.A. Cornielje - Commissaris van de Koning
drs. P.P.L. van Kalmthout - secretaris

> Hier zijn de antwoorden als PDF te vinden