Vuurwerk op het eiland van Maurik en het IJsvo­geltje

Indiendatum: apr. 2013
Antwoorddatum: 14 mei 2013

De provincie heeft een vergunning verleend voor een professioneel vuurwerk op 20 of 27 april vanaf het Eiland van Maurik1. In de vergunning staat met betrekking tot de Natuurbeschermingswet:

“De locatie is gelegen binnen Natura 2000 gebied Neder-Rijn. De aangevraagde activiteit kan negatieve effecten veroorzaken voor verstoring van vogels. Half april zijn de meeste nietbroedvogels niet meer aanwezig in het gebied zodat er geen significante effecten te verwachten zijn op niet-broedvogels. Op grond van verspreidingsgegevens van de periode 2000-2007 uit de Factsheets van broedvogels in de natura 2000-gebieden van Gelderland blijkt dat er leefgebied van de Kwartelkoning en IJsvogel is gelegen op respectievelijk ruim 2 km en circa 400 m van de locatie. De activiteit kan gezien de afstand mogelijk negatieve ef ecten hebben op het leefgebied van de IJsvogel. Over de periode 2006-2010 waren er in de Neder-Rijn gemiddeld 8 broedparen van de IJsvogel aanwezig terwijl het doel voor de Neder-Rijn 5 broedparen is. Daar de IJsvogel ruim boven het doel zit zijn ten gevolge van eventuele verstoring door de activiteit op voorhand geen significante effecten te verwachten. Nu er geen significante effecten zijn te verwachten ten gevolge van verstoring is er geen vergunningplicht op grond van de Natuurbeschermingswet 1998 zodat er geen belemmering is voor verlening van de gevraagde ontbrandingstoestemming.”

Vraag 1:
Op 20 februari is een locatiebezoek gebracht. Is er toen ook gelet op de aanwezige flora- en fauna? Is er in het bijzonder ook op de aanwezige IJsvogels gelet?

Antwoord:
Nee, bij het locatiebezoek is alleen gekeken naar het aspect veiligheid in relatie tot de gevraagde ontbrandingstoestemming en niet naar andere aspecten zoals natuur.

Vraag 2:
In de toetsing aan de Natuurbeschermingswet wordt gesproken over het aantal broedparen in de periode 2006-2010. Heeft u overwogen recentere gegevens op te vragen?

Antwoord:
Bij toetsing wordt altijd gebruikgemaakt van de meest recente gegevens zoals die door SOVON Vogelonderzoek Nederland beschikbaar worden gesteld. Voor de Neder-Rijn waren over de genoemde periode alleen van de jaren 2006, 2007 en 2008 gegevens beschikbaar. In die jaren waren er respectievelijk 4, 10 en 9 broedparen van de IJsvogel aanwezig hetgeen gemiddeld over deze 3 jaren uitkomt op een aantal van afgerond 8 broedparen terwijl het voor de Neder-Rijn is gesteld op 5 broedparen. Van de jaren 2009 en 2010 zijn geen gegevens beschikbaar omdat de soort toen niet is geïnventariseerd. Op het moment van toetsen waren dit de meest recente gegevens zoals door SOVON op hun site bekend gemaakt.

Vraag 3:
Het IJsvogeltje, een prachtig blauw vogeltje, is bijzonder gevoelig voor vorst. De laatste jaren zijn er strenge winters geweest. Volgens het meest recente broedvogelrapport2, dat over 2011, zijn in de periode 2008 tot 2011 de aantallen tot de helft of één derde gedaald. Tevens ontvingen wij een melding van een vogelliefhebber, met foto's, dat bij het Eiland van Maurik ten gevolge van ijs diverse oeverwallen met nestgelegenheden voor IJsvogel en Oeverzwaluw zijn ingestort.
Er is dus een grote kans dat de doelstand van vijf paren voor de Neder-Rijn niet meer gehaald wordt. Bovendien, wat is vijf broedparen op een zo groot gebied?
Zou u met de wetenschap dat de stand van vijf broedparen waarschijnlijk niet meer gehaald wordt, de vergunning niet verleend hebben? Zo nee, wat moet er gebeuren om de vergunning niet te verlenen?

Antwoord:
In het ontwerp-aanwijzingsbesluit van de Neder-Rijn ten behoeve van Natura 2000 is het doel voor de IJsvogel als broedvogel gesteld op 5 broedparen. Voor toetsing in het kader van de Natuurbeschermingswet 1998 is dit aantal bepalend. Bij toetsing wordt uitgegaan van de beschikbare gegevens. De gegevens over de periode 2006-2010 zijn de meest recente gegevens van broedparen van IJsvogels, waarbij er gemiddeld 8 broedparen aanwezig waren. Aangezien het ruim boven het doel zit is de toestemming voor de ontbranding verleend.

Wanneer het aantal broedparen onder het doel zit zijn significante effecten op voorhand niet uitgesloten en zal een ecologische toets moeten worden uitgevoerd door de initiatiefnemer naar de effecten van het afsteken van het vuurwerk op de IJsvogel in verband met mogelijke vergunningplicht op grond van de Natuurbeschermingswet 1998. Indien de toets niet wordt uitgevoerd of uit de toets zou blijken dat het afsteken van vuurwerk leidt tot een significant effect, kan er geen vergunning worden verleend in het kader van de Natuurbeschermingswet 1998 waardoor de gevraagde ontbrandingsvergunning niet uitvoerbaar is en deze zou worden geweigerd.

Vraag 4:
Waarom heeft u in verband met de vergunningaanvraag niet een inventarisatie gedaan of het minimum aantal broedparen na de strenge vorst nog wel aanwezig is?

Antwoord:
Voor de toetsing wordt uitgegaan van bestaande gegevens welke beschikbaar worden gesteld door SOVON vogelonderzoek. Van de IJsvogel zijn er van de Neder-Rijn van de afgelopen 3 jaar geen gegevens beschikbaar. Om een recenter beeld te hebben van de aantallen zou het Natura 2000-gebied Neder-Rijn structureel jaarlijks geïnventariseerd moeten worden.
Een incidentele inventarisatie naar aanleiding van een enkele vergunningaanvraag is niet mogelijk omdat de inventarisatie tijdens het broedseizoen moet worden uitgevoerd.

Gedeputeerde Staten van Gelderland
C.G.A. Cornielje - Commissaris van de Koning
drs. P.P.L. van Kalmthout - secretaris