Schrif­te­lijke vragen over de Begroting 2019


Indiendatum: nov. 2018

De begroting is een belangrijk document. Honderden miljoenen euro’s worden verdeeld over de verschillende taakvelden van de provincie. Het zou een duidelijk en overzichtelijk document moeten zijn. Onze fractie vindt dat het beter kan en moet, en vindt het voorstel nog niet rijp voor besluitvorming. Hierbij onze opmerkingen over de leesbaarheid en bruikbaarheid van de begroting, en enkele vragen. We dienen ze schriftelijk in, zodat we onze spreektijd in de commissievergadering zoveel mogelijk voor de inhoudelijke zaken kunnen gebruiken.

Opmerkingen:

  1. De bladzijdenummering die hieronder gebruikt wordt om naar de jaarstukken te verwijzen is de nummering op de bladzijde zelf. De pdf-paginanummering van het document wijkt helaas af van die nummering. Dit helpt niet bij het zoeken van een bepaalde bladzijde. Het zou praktisch zijn als de nummering in de pdf-versie gelijk loopt met de papieren versie.
  2. Het pdf-bestand heeft helaas nog geen bladwijzers. Het is moeilijk navigeren in het document van 424 bladzijden. Het zou praktisch zijn als het document (weer) bladwijzers zou hebben (zoals bijvoorbeeld de Beleidsbegroting 2010 ze had).
  3. Op blz. 8 staat een taartdiagram van de lasten. Het zou praktisch zijn als daar ook het taartdiagram van de baten zou staan.
  4. De figuren hebben geen onderschrift, en staan over het gehele document verspreid. Het is daardoor lastig om bijvoorbeeld het taartdiagram van de baten te zoeken. Het zou praktisch zijn als figuren onderschriften zouden hebben, en als er dan een tabel van de figuren in de inhoudsopgave zou worden opgenomen.
  5. De begroting voldoet nog niet aan de Europese normen voor toegankelijkheid omdat veel tabellen eigenlijk plaatjes zijn. De tekst daarin kan niet voorgelezen worden voor blinden en slechtzienden. Ook kan er niet op dergelijke tekst gezocht worden. Omdat de financiële tabellen over het hele document verspreid zijn, is het vaak nodig om via de bedragen in een tabel de bijbehorende totaaltabel te zoeken. Het zou praktisch zijn als tekst als tekst en niet als plaatje wordt ingevoegd.
  6. In het ontwerpbesluit staat onder punt 1 dat Provinciale Staten de begroting 2019 vaststellen. De begroting bevat echter ook veel tekst “ter informatie”. Zo staat op bladzijde 273 bijvoorbeeld “Bij de overige onderwerpen zijn een aantal onderwerpen opgenomen waarbij we van uw Staten een besluit vragen of uw Staten willen informeren.”. Het zou praktisch zijn als het document gesplitst wordt in een document waarover een besluit nodig is (voor de kaderstellende rol van Provinciale Staten), en een ander document met overige informatie (voor de controlerende rol). De tekst in het kaderstellende deel moet dan ook gemakkelijk amendeerbaar zijn.
  7. In de begeleidende Statenbrief staat: "De Begroting maakt deel uit van de zogenaamde Planning& Control cyclus. De documenten van deze cyclus, waaronder dezeBegroting 2019, worden nu op een digitale wijze aangeboden via de link Begrotingscyclus (https://begrotingscyclus.gelde... link staat ook op de website van de provincie Gelderland. Daarnaast zal de Begroting 2019 ook nog in PDF-vorm aan u verstrekt worden.”. Die tekst wekt de indruk dat de link belangrijker is, en dat het pdf-document er voor de aardigheid nog bijgemaakt is. Het pdf-document staat echter op het SIS, en is normaal gesproken het document waar Provinciale Staten een besluit over nemen. Het zou praktisch zijn als dat duidelijker vermeld wordt.
  8. Door het gehele document staan diverse foto’s ter illustratie. Ze voegen niets toe aan het besluit, maar maken het document onnodig groot, waardoor de essentiële informatie onderweg moeilijk te downloaden is. Er kan ook discussie over de foto’s ontstaan. Het zou praktisch zijn als de foto’s in een apart document zouden staan.
  9. Op blz. 64 (en ook op blz. 113 en 117) staat een taartdiagram van het incidenteel en structureel lastenbudget van een plandoel, maar het budget is 0. Dit diagram heeft op deze manier geen zin. Ondanks dat het budget 0 is, worden er wel activiteiten uitgevoerd. Waarschijnlijk komt dit uit het budget van “Mens en Middelen”. Vanwege het BBVis nu ook vereist dat in het overzicht met taakvelden de ambtelijke kosten weer aan het betreffende taakveld worden toegerekend. Bovendien moet vanwege het BBV ook de overhead worden vermeld (zie blz. 121). (Dit is min of meer “Mens en Middelen” zonder alles wat aan een programma/taakveld kan worden toegerekend). Het zou praktisch zijn als ambtelijke kosten voor een programma weer bij het programma (en/of plandoel) vermeld zouden worden.
  10. In de “kerntaken” worden diverse onderwerpen, die weinig met elkaar te maken hebben bij elkaar gevoegd. Bijvoorbeeld “herstel van biodiversiteit” en “aanleg van breedband” in kerntaak3. Dit is niet volgens het BBV, waar een programma een samenhangend geheel van activiteiten hoort te zijn. De gebruikte omschrijving (“kerntaak” / “plandoel”) sluit ook niet aan bij het BBV. Vaststellen van het budget op kerntaakniveau bemoeilijkt de kaderstellende rol van Provinciale Staten. Het maakt ook dat de onderwerpen moeilijk over gedeputeerden en commissies verdeeld kunnen worden. Het zou praktisch zijn als programma’s weer programma’s genoemd zouden worden, en als een programma weer een samenhangend geheel van activiteiten zou zijn.
  11. Op blz. 108 en 125 staat een diagram van het percentage van de lasten van de kerntaak per plandoel. Omdat de kerntaak maar 1 plandoel heeft, is het percentage 100%. Dit is zinloos. Ook voor de andere kerntaken is het diagram weinig zinvol, onder andere omdat lasten van een plandoel soms 0 zijn omdat de ambtelijke lasten niet toegekend worden. Het zou praktisch zijn als een ander type diagram zou worden gebruikt, misschien een treemap.
  12. Het is belangrijk om goed de aansluiting tussen begroting en jaarstukken te kunnen zien, en tussen de begrotingen door de jaren heen. Het is ook overzichtelijker als plandoelen altijd in dezelfde volgorde gerangschikt worden. Het zou daarvoor praktisch zijn als de plandoelen per kerntaak genummerd worden.
  13. Wat moeten we denken van de volgende tekst: “Een bedrag van €13 miljoen structureel beschikbaar te stellen voor Mens & middelen om de dekking aan te laten sluiten bij de wijze waarop het werkt dat we te doen hebben gedekt wordt en in lijn te brengen met de lasten met een structureel karakter. En dit bedrag te dekken uit structureleruimte.” Het zou praktisch zijn als wollige taal zoveel mogelijk vermeden zou worden.
  14. Op blz. 42 staat een kopje dat er kennelijk niet hoort. Het zou praktisch zijn als de kopjes gemaakt zouden worden met de standaardfunctie die bijvoorbeeld Word daarvoor heeft. Dit soort foutjes zijn dan via de inhoudsopgave snel te zien en te herstellen.
  15. De diverse tabellen met de financiële gegevens staan over het hele document verspreid. Voor het overzicht, en om de aansluiting tussen de verschillende tabellen goed te kunnen zien, zou het praktischer zijn als ze bij elkaar in een apart document zouden staan. De gegevens per kerntaak die nu in aparte tabellen worden weergegeven kunnen dan ook tot een grote tabel worden samengevoegd.
  16. In de jaarstukken staat een overzicht van de subsidies. Subsidies vormen een belangrijk deel van de lasten. Het zou praktisch zijn als er ook in de begroting een overzicht zou zijn van het verwachte gebruik van de subsidieregelingen, met enkele opmerkingen over de effectiviteit van de regeling, en of de regeling bijgesteld moet worden.
  17. De begroting bevat plandoelen met namen die voor de gewone burger niet te begrijpen zijn, zoals “Doorontwikkelen en programmeren van de 6 gebiedsopgaven” op blz. 22 en “Realiseren van fysieke resultaten met behoud/versterking van de ruimtelijke kwaliteit” op blz. 23. Het zou praktisch zijn als de plandoelen begrijpelijke namen hebben (een onbegrijpelijke naam kan er ook op wijzen dat een plandoel verkeerd gekozen is).
  18. Op blz. 161 en verder, in de paragraaf over onderhoudkapitaalgoederen, staat niet vermeld of onderhoud aan de faunavoorzieningen bij de provinciale wegen (faunatunnels, rasters, ecoducten, oversteekplaatsen) er ook onder valt. Het zou praktisch zijn, en misverstanden voorkomen, als dat zou worden vermeld.
  19. Op blz. 198 en verder, in de paragraaf over het grondbeleid, wordt de opbrengst van het verpachten van het jachtrecht nergens genoemd. Het zou praktisch zijn, en misverstanden voorkomen, als dat zou worden vermeld.
  20. Het liggend bladzijdeformaat maakt het document minder goed leesbaar. Staand zou misschien praktischer zijn.
  21. Het is moeilijk in de tekst afrekenbare doelen en effectindicatoren terug te vinden. Het is veel proza. Het zou praktischer zijn als het document veel meer structuur zou bevatten.

Vragen

1. Kunt u wat met de bovenstaande opmerkingen? Welke zou u kunnenovernemen?

Luuk van der Veer
Lid Provinciale Staten van Gelderland
Partij voor de Dieren

Indiendatum: nov. 2018
Antwoorddatum: 11 dec. 2018

Vragen en de beantwoording:

Vraag 1:

Kunt u wat met bovenstaande (zie vragen) opmerkingen? En welke zou u overnemen?

Antwoord:

De ingezonden schriftelijke vragen van de heer van der Veer bevatten feitelijk 21 opmerkingen die in het kader van verbetering van de leesbaarheid en duidelijkheid van de Begroting 2019 (in zijn algemeenheid de P&C cyclus) worden voorgesteld. Gezien de omvang van de geplaatste opmerkingen herhalen wij deze niet in de beantwoording maar voegen we de gestelde schriftelijke Statenvragen als bijlage toe bij deze reactie.

In de beantwoording gaan wij in op de als slot gestelde vraag (hierboven bij vraag 1 opgenomen) en nemen wij een groot aantal gemaakte opmerkingen daarin mee.

Een groot aantal opmerkingen (6, 10, 13, 15 en 17) zijn opmerkingen die ons college met uw Staten aan het oppakken is in het kader van motie 17M57 ‘Doorontwikkeling Gelderse P&C cyclus’. In de Slotwijziging 2018 die wij uw Staten hebben aangeboden zijn voorstellen voor de invulling van deze motie opgenomen (zie Overige onderwerpen, Doorontwikkeling P&C cyclus). Daarnaast blijft het verbeteren van de presentatie van informatie (opmerking 11, 14 en 20) onze doorlopende aandacht houden. De doorontwikkeling van de P&C cyclus stopt wat ons betreft dan ook niet.

In zijn algemeenheid zien we digitale presentatie (html/website) vandaag de dag als de belangrijkste vorm van presenteren. Navigeren naar en refereren aanbepaalde onderdelen kan eenvoudig en direct door een klik op een linken het noemen van de (pagina)titel van het betreffende onderdeel. Daarnaast blijven we ook de, aanvullende, pdf-presentatievorm verbeteren. Hierbij zal ook gekeken worden naar de mogelijkheden van het gelijk trekken van de bladzijdenummering met de pdf-bladzijdenummering en bladwijzers (opmerking 1 en 2). In het SIS nemen we naast de pdf ook de link naar de digitale presentatievorm vorm op (opmerking 7). Uw Staten besluiten over de Begroting 2019, zoals geformuleerd in het daarbij aangeboden ontwerpbesluit. Alle P&C documenten worden digitaal gepresenteerd.

Het voldoen aan de Europesetoegankelijkheid van de P&C cyclus documenten is iets wat onscollege nastreeft en inmiddels heeft bewerkstelligd (opmerking 5). Met de meest recente update van de website Begotingscyclus Gelderland is deze toegankelijkheid volgens de Europese normen van de financiële grafieken en tabellen gerealiseerd. Via een link, genaamd ‘Beschrijving afbeelding’ onder het plaatje, is een opleesbare gegevenstabel voor op leessoftware beschikbaar. Deze doorontwikkeling heeft ons college uw Staten ook aangekondigd bij de behandeling van de Begroting 2018. Op dat moment was de toegankelijkheid van de tekstuele inhoud van P&C documenten en de navigatie daarin al gerealiseerd. Deze doorontwikkeling van de toegankelijkheid maakt het mogelijk om bij de al voorgenomen verbetering van de zoekfunctie ook te kijken naar de mogelijkheden om te zoeken op de inhoud van grafieken en tabellen.

De digitale omgeving van de Gelderse beleids- en begrotingscyclus biedt een permanent overzichten een eenvoudige toegang tot alle documenten van de beleidscyclus en begrotingscyclus. De landingspagina ziet er bij elk document hetzelfde uit en is daardoor herkenbaar. Per kerntaak worden de plandoelen in een vaste volgorde opgesomd en behandeld (opmerking12). En zo is bijvoorbeeld het overzicht van de baten vanaf de startpagina van de Begroting 2019 met 1 klik op de link ‘Baten en lasten’ in beeld te bereiken. In dit overzicht zijn de baten per kerntaak en totaal af te lezen. Gezien de verdeling van de baten over kerntaken (ruim 60% vanuit algemene dekkingsmiddelen en overige), vinden wij een grafiek daarvoor geen geschikte weergave (opmerking 3).

De titel boven een grafiek of tabel dient ervoor de inhoud (indien niet gelijk duidelijk) te verduidelijken (opmerking 4). Tenslotte zijn we met uw Staten ingesprek over het toevoegen van (maatschappelijke) effectindicatoren inde P&C cyclus. Hiervoor hebben wij in het verlengde van de Begroting 2019 procesafspraken met uw Staten gemaakt.


De documenten met vragen en antwoorden zijn ook gepubliceerd op de site van de Provincie Gelderland.

Interessant voor jou

Schriftelijke vragen over massale vissterfte in de Berkel door breuk in persleiding

Lees verder

Mondelinge vragen over de uitspraak van het Europees Hof over de PAS

Lees verder

Help mee aan een betere wereld

    Word lid Doneer