Schrif­te­lijke vragen over Ener­gie­vraag glas­tuinbouw

Indiendatum: mrt. 2019
Antwoorddatum: 26 mrt. 2019

1. Kan GS afzonderlijk aangeven wat het gasgebruik en wat het elektriciteitsgebruik in het gebied is, ten behoeve van de glastuinbouw? En kan GS aangeven of dat gebruik de afgelopen jaren gestegen of gedaald is?

Antwoord:
We hebben op dit moment geen exacte onderzoeksgegevens over het gas en elektriciteitsgebruik in het gebied ten behoeve van de glastuinbouw. In het kader van de discussie rond de verzwaring van het elektriciteitsnet zal door de netbeheerder voor het elektriciteitsgebruik hier nader onderzoek naar worden gedaan en ook in het kader van de Regionale Energiestrategie (RES) zullen deze gegevens verzameld worden.

2. De glastuinbouw schakelt momenteel over van fossiele gas op groene elektriciteit om energieneutraal te worden. Is GS het met ons eens dat dit ook gepaard zou moeten gaan met aanzienlijke energiebesparing? Kunt u dit antwoord toelichten svp.

Antwoord: De glastuinbouw zet al jaren in op energiebesparing. Zie ook het antwoord op vraag 3. De glastuinbouw wil van het fossiele gas af. Op dit moment beschikken bijna alle tuinders over een gasgestookte WKK-eenheid, die warmte, elektriciteit en CO2 levert voor de kas. Het surplus aan elektriciteit wordt op het openbare net geleverd. Bij vervanging van deze WKK-eenheid dient de warmte anders opgewekt te worden. Dat kan door aardwarmte of door elektriciteit. Zeker bij de laatste variant zal de druk op het openbare net toenemen, als er geen lokale levering van stroom is en daarnaast de vraag van de tuinder toeneemt. Uit een eerste analyse van Liander blijkt dat er een omschakeling plaatsvindt van 120 MW levering op het net naar een nieuwe vraag van 270 MW van het net.

3. Kan GS aangeven welke maatregelen er tot nu toe genomen zijn in deze sector om energie te besparen? En hoeveel energiebesparing heeft dit opgeleverd?

Antwoord: We verwijzen naar het rapport van Urgenda “Nederland 100% Duurzame Energie in 2030” (2017; pg. 74), daar wordt het volgende vermeld: “In 2011 kwam 7,8 Mton van de 166 Mton CO2-uitstoot in Nederland uit de glastuinbouw. Toch gebruikte deze sector eind 2011 gemiddeld per eenheid product 52% minder fossiele energie dan in 1990. De CO2-emissie daalde daardoor ook: in 2011 lag die 18% lager dan in 1990. Er zijn voor de glastuinbouw teeltconcepten ontwikkeld met in potentie 30 tot 40% energiebesparing.”....”Het doel voor 2020 was een maximale CO2-emissie van 6,2 Mton. Dat is al gehaald, want in 2015 was de uitstoot nog ‘maar’ 5,7 Mton. Er wordt daarom ook gewerkt aan ambitieuze doelen. Met de nieuwste ontwikkelingen kan het energieverbruik in de glastuinbouwsector met 50 tot 60% teruggedrongen worden.“

4. Gaat de sector meer maatregelen treffen om minder energie te gebruiken? Welke maatregelen zijn dat en hoe snel verwacht u welk resultaat? Gaat de provincie de verlaging van het energieverbruik in deze sector en in het samenwerkingsverband verder stimuleren? Zo ja, hoe?

Antwoord: De sector gaat zeker meer maatregelen nemen om het energieverbruik terug te dringen (zie ook antwoord hierboven). Er zal altijd een energievraag overblijven die duurzaam wordt ingevuld met aardwarmte, warmtepompen en zonnewarmte. Er zijn al genoeg tuinders in Nederland die volledig duurzaam opereren. De provincie ondersteunt de sector om deze transitie vorm te geven.

5. Kan GS de uitspraak van de glastuinbouwer (in het artikel van Omroep Gelderland) bevestigen, dat men in de glastuinbouw in één uur evenveel elektriciteit gebruikt als een Nederlands gezin in een heel jaar? Zo nee, hoeveel dan wel? En vindt GS het te verantwoorden dat een bedrijf zoveel energie gebruikt, past zo'n bedrijf wel in de nieuwe klimaatneutrale economie? Graag uw antwoord toelichten.

Antwoord: Wij kunnen de uitspraak van de glastuinbouwer over het energieverbruik niet bevestigen. Het verbruik is ook teeltafhankelijk. De inzet van alle partijen is om het energieverbruik te verminderen en de rest op een duurzame wijze op te wekken. De glastuinbouwsector is daarmee op de goede weg en één van de weinige economische sectoren die het pad naar volledige klimaatneutraliteit heeft ingeslagen.

6. Hoeveel ha zonnevelden en windmolens zijn er nodig om het energieverbruik van deze sector op te wekken, gaat de sector dat in de Bommelerwaard zelf opwekken en is er al nagedacht over de opslag van deze energie?

Antwoord: De glastuinbouwsector is bereid hun elektriciteitsvraag zelf duurzaam op te wekken als zij daar toe de ruimte krijgen. Stroomopwekking achter de meter is namelijk niet fiscaal belast (d.w.z. het gebruik van zelf opgewekte stroom is vrij van belasting). Windenergie is daarbij een kansrijke optie. Omdat een glastuinbouwkas in de zomer meer warmte opwekt dan nodig is, wordt ook gekeken naar warmte-koude opslag (WKO) in de bodem. Op die manier kan er in de winter gebruik worden gemaakt van duurzame warmte. Via het proces van de RES komt hier meer duidelijkheid over.

7. Is GS met ons van mening dat het grootschalig gebruik van energie voor de productie van luxeartikelen ontmoedigd zou moeten worden? Zo ja, welke maatregelen hebt u daarbij voor ogen? Zo nee, kunt u uw beweegredenen toelichten?

Antwoord: We leven in een vrije markteconomie. Het verbieden van productie van bepaalde artikelen waarvoor een consumentenvraag is, ligt niet in de lijn van ons landelijke en provinciale beleid. Dit is een onderwerp voor Rijksbeleid waarover wij niet gaan.

8. Is GS bereid de haalbaarheid van het doel “Bommelerwaard energieneutraal in 2030” te onderzoeken? Zo ja, wanneer zullen de resultaten van dat onderzoek beschikbaar zijn? Zo nee, kunt dat toelichten?

Antwoord: We werken met de sector en de gemeenten samen om bovenstaand doel te onderzoeken. Het is nog onbekend wanneer het rapport klaar is, maar we zullen de resultaten van dit onderzoek zo snel mogelijk met u delen in het kader van het proces rond de Regionale Energiestrategie. De uitkomsten hiervan worden medio 2020 verwacht.

De documenten met vragen en antwoorden zijn ook gepubliceerd op de site van de Provincie Gelderland.