Schrif­te­lijke vragen Gaat Achter­hoeks Moun­tainbike-Mekka ten koste van de Gelderse natuur?


Indiendatum: mei 2024

In De Gelderlander van 10 april 2024 valt te lezen dat in de Kruisbergse Bossen tussen Doetinchem en Hummelo (gemeente Bronckhorst) de werkzaamheden voor de aanleg van een mountainbikeroute zijn stilgelegd, omdat de initiatiefnemer, Stichting Achterhoek Toerisme, geen omgevingsvergunning had aangevraagd.[1]

Op 15 maart 2024 heeft de gemeente Bronckhorst geweigerd om de (alsnog aangevraagde) vergunning te verlenen[2], aangezien het planvoorstel niet uitsluit dat het Gelders Natuurnetwerk (GNN) wordt aangetast en het aangeleverde ecologische onderzoek (quick scan) onvoldoende inzicht geeft in de aanwezigheid van en de gevolgen voor de flora en fauna. De Omgevingsdienst Achterhoek heeft de Stichting Achterhoek Toerisme geadviseerd om voor de gehele route, inclusief de bestaande paden, nader onderzoek te laten verrichten.

Stichting Achterhoek Toerisme is al enkele jaren bezig om samen met andere partners een 1000 km-lang MTB-netwerk te realiseren in de Achterhoek.[3] Dit Achterhoekse netwerk[4] zal worden aangesloten op andere Gelderse MTB-routenetwerken, zodat één groot provinciaal routenetwerk ontstaat.[5] [6] Een groot deel van de Achterhoekse MTB-routes ligt en komt in beschermde natuur (GNN). Ook loopt een deel van de routes door houtopstanden waarvoor de provincie Gelderland bevoegd gezag is.

De casus in de Kruisbergse bossen staat niet op zichzelf. Doordat al eerder mountainbikeroutes zonder omgevingsvergunning zijn aangelegd in de Gelderse natuur, heeft de provincie een speciale checklist[7] opgesteld met het wettelijk kader en de stappen die initiatiefnemers moeten nemen bij de aanleg van mountainbikeroutes in de beschermde natuur. De aandachtspunten in de checklist gelden ook voor routenetwerken die al zijn aangelegd.


De Partij voor de Dieren heeft de volgende vragen aan het college:

  1. Wat vindt u ervan dat de Stichting Achterhoek Toerisme, een samenwerkingsverband van elf gemeenten[8] dat al jarenlang bezig is met de aanleg en de uitbouw van mountainbikeroutes, zonder omgevingsvergunning een mountainbikeroute laat aanleggen en graafwerkzaamheden laat verrichten in bos in het Gelderse Natuurnetwerk (GNN) wat ingaat tegen de checklist?
  2. Gaat de provincie Gelderland hierover in gesprek met Stichting Achterhoek Toerisme of met de bij die Stichting aangesloten gemeenten? Zo nee, waarom niet?
  3. Bent u van mening dat een quick scan in dit geval volstaat om een goed beeld te krijgen van de mogelijke (langetermijn)gevolgen van het initiatief voor de flora en fauna, landschappelijke waarden en natuurwaarden, de GNN en houtopstanden die onder de Omgevingswet vallen? Graag een toelichting.
  4. Hoeveel kilometers aan nieuwe routes zijn inmiddels aangelegd in de Achterhoek, hoeveel kilometers daarvan bevinden zich precies in beschermd natuurgebied (GNN) en in beschermde houtopstanden, en hoeveel kilometers zitten er nog in het vat?
  5. Heeft de provincie Gelderland met het oog op de aanleg en het gebruik van dit grootschalige Achterhoekse mountainbikenetwerk vooraf onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek op gebiedsniveau laten uitvoeren naar mogelijke (langetermijn)gevolgen voor de flora en fauna, het GNN en beschermde houtopstanden? Zo ja, graag een verwijzing naar het betreffende onderzoek. Zo nee, waarom niet?
  6. Welke afspraken zijn voorafgaand aan het aanleggen van dit grootschalige routenetwerk gemaakt tussen de provincie Gelderland, de betrokken gemeenten en Stichting Achterhoek Toerisme?
  7. Wat is het subsidiebedrag dat de provincie Gelderland tot nu toe aan Stichting Achterhoek Toerisme heeft verleend voor onderzoek, promotie, aanleg en onderhoud van de MBT-routes in de Achterhoek? Graag een specificatie.
  8. Voor hoeveel nieuw aan te leggen mountainbikeroutes in de Achterhoek is de provincie tot nu toe vooraf benaderd voor advies over flora en fauna en GNN-gebiedsbescherming?
  9. Hoeveel Wnb-ontheffingen/omgevingsvergunningen Flora en Fauna zijn hiervoor tot nu toe aangevraagd bij de provincie Gelderland en al dan niet verleend? Graag een overzicht.
  10. Worden de langetermijneffecten van nieuwe mountainbikeroutes in beschermde natuur, zowel in TBO-gebied als in niet-TBO-gebied, door de provincie Gelderland gemonitord? Zo ja, op welke wijze? Zo nee, waarom niet?

Lester van der Pluijm,

Partij voor de Dieren


[1] https://www.gelderlander.nl/doetinchem/aanleg-mountainbikeroute-door-kruisbergse-bossen-stilgelegd-parcours-is-juist-goed-voor-de-natuur-br~aaf70ce0

[2] https://zoek.officielebekendmakingen.nl/gmb-2024-124366.html

[3] https://www.elna.nl/nieuws/natuur/390378/achterhoek-groeit-in-snel-tempo-uit-tot-walhalla-voor-mountainb

[4] https://outdoorachterhoek.nl/mtb-routes

[5] https://bureautoerisme.nl/samenwerking-aan-gelders-dekkend-routenetwerk-bekrachtigd

[6] https://deachterhoeksecourant.nl/henk-bulten-nieuwe-voorzitter-van-achterhoek-toerisme

[7] https://www.gelderland.nl/vergunningen/checklist-mountainbikeroutes

[8] https://besluitvorming.doetinchem.nl/Vergaderingen/beeldvormende-raad/2016/04-februari/19:30/Deelneming-in-Stichting-Achterhoek-toerisme/Toelichting-deelneming-Stichting-Achterhoek-Toerisme.pdf

Indiendatum: mei 2024
Antwoorddatum: 18 jun. 2024

Vraag 1:

Wat vindt u ervan dat de Stichting Achterhoek Toerisme, een samenwerkingsverband van elf gemeenten8 dat al jarenlang bezig is met de aanleg en de uitbouw van mountainbikeroutes, zonder omgevingsvergunning een mountainbikeroute laat aanleggen en graafwerkzaamheden laat verrichten in bos in het Gelderse Natuurnetwerk (GNN) wat ingaat tegen de checklist?

Antwoord:

Als een omgevingsvergunning nodig is voor bepaalde activiteiten dan is het aan de bevoegde gezagen, gemeenten en/of provincie, om een beoordeling te maken en indien mogelijk actie te ondernemen.

Vraag 2:

Gaat de provincie Gelderland hierover in gesprek met Stichting Achterhoek Toerisme of met de bij die Stichting aangesloten gemeenten? Zo nee, waarom niet?

Antwoord:

Ja, we hebben diverse keren met Stichting Achterhoek Toerisme hierover gesproken. We hebben dat onder meer in de periode 2022 en 2023 gedaan. In die periode hebben we met relevante stakeholders, onder wie natuurbeschermingsorganisaties, ecologisch adviesbureaus, Gelderse regionale routebureaus inclusief routebureau Achterhoek (onderdeel van Stichting Achterhoek Toerisme) en diverse Gelderse gemeenten de checklist mountainbikeroutes ontwikkeld. De checklist is een hulpmiddel waarin staat met welke wet- en regelgeving een initiatiefnemer rekening moet houden bij de aanleg van mountainbikeroutes in de natuur. Overigens, het is aan de initiatiefnemer voor het aanleggen of wijzigen van een mountainbikeroute om bij de relevante overheden aan de kloppen op de momenten dat daar een noodzaak toe bestaat.

Vraag 3:
Bent u van mening dat een quick scan in dit geval volstaat om een goed beeld te krijgen van de mogelijke (lang termijn) gevolgen van het initiatief voor de flora en fauna, landschappelijke waarden en natuurwaarden, de GNN en houtopstanden die onder de Omgevingswet vallen? Graag een toelichting.

Antwoord:
Om vast te stellen of een activiteit kan leiden tot een overtreding op de omgevingswet wordt met een quickscan, ook wel natuurtoets genoemd, een inschatting gemaakt van de kans op nadelige effecten op beschermde soorten of Natura 2000-gebieden. Indien op grond van deze natuurtoets een overtreding van de omgevingswet niet valt uit te sluiten, is meestal aanvullend onderzoek nodig. Als uit deze onderzoeken blijkt dat er negatieve effecten te verwachten zijn of deze nog steeds niet uitgesloten kunnen worden, is een omgevingsvergunning noodzakelijk. Voor onder de omgevingswet beschermde houtopstanden geldt een meldingsplicht en herplantplicht.

Vraag 4:
Hoeveel kilometers aan nieuwe routes zijn inmiddels aangelegd in de Achterhoek, hoeveel
kilometers daarvan bevinden zich precies in beschermd natuurgebied (GNN) en in beschermde houtopstanden, en hoeveel kilometers zitten er nog in het vat?

Antwoord:
Zie ook antwoord op vraag 1. Wij hebben geen zicht op het totaal aantal kilometers en hun ligging.

Vraag 5:
Heeft de provincie Gelderland met het oog op de aanleg en het gebruik van dit grootschalige Achterhoekse mountainbikenetwerk vooraf onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek op gebiedsniveau laten uitvoeren naar mogelijke (lange termijn) gevolgen voor de flora en fauna, het GNN en beschermde houtopstanden? Zo ja, graag een verwijzing naar het betreffende onderzoek. Zo nee, waarom niet?

Antwoord:
Nee, het is aan de initiatiefnemer om alle benodigde onderzoeken voor aanleg mountainbikeroutes te doen.

Vraag 6:
Welke afspraken zijn voorafgaand aan het aanleggen van dit grootschalige routenetwerk gemaakt tussen de provincie Gelderland, de betrokken gemeenten en Stichting Achterhoek Toerisme?

Antwoord:
We verlenen subsidie voor aanvragen die aansluiten op provinciale ambities of doelen. Deze zijn een afgeleide van de inhoud van het voor die periode geldende coalitieakkoord. En conform de Regels Subsidieverlening Gelderland.

  • Vooraf dient de aanvrager een projectvoorstel inclusief het financiële plan in te dienen ter beoordeling.
  • Binnen de afgesproken leveringstermijn is de subsidieaanvrager verplicht een eindverslag in te dienen inclusief een financieel overzicht. Dit verslag bevat de resultaten die gerealiseerd zijn en welke niet met argumentatie. Na een positieve beoordeling van de inhoud van dit verslag ontvangt de subsidieaanvrager het resterende percentage van het subsidiebedrag.

Vraag 7:
Wat is het subsidiebedrag dat de provincie Gelderland tot nu toe aan Stichting Achterhoek
Toerisme heeft verleend voor onderzoek, promotie, aanleg en onderhoud van de MBT-routes in de Achterhoek? Graag een specificatie.

Antwoord:
Sinds 2017 hebben we € 225.000 subsidie verstrekt aan Stichting Achterhoek Toerisme voor
onderzoek en aanleg van mountainbikeroutenetwerken. Voor promotie en onderhoud hebben we geen subsidie verstrekt.

Vraag 8:
Voor hoeveel nieuw aan te leggen mountainbikeroutes in de Achterhoek is de provincie tot nu toe vooraf benaderd voor advies over flora en fauna en GNN-gebiedsbescherming?

Antwoord:
Wij zijn driemaal vooraf benaderd voor advies door gemeenten.

Vraag 9:
Hoeveel Wnb-ontheffingen/omgevingsvergunningen Flora en Fauna zijn hiervoor tot nu toe aangevraagd bij de provincie Gelderland en al dan niet verleend? Graag een overzicht.

Antwoord:
Aanvragen in Gelderland:

  • 2017 vvgb verleend MTB Ede, Lunteren en Otterlo
  • 2018 vvgb verleend MTB Ermelo, Harderwijk
  • 2018 vergunning verleend MTB Veluwezoom Rheden
  • 2018 vvgb positieve weigering MTB Oosterbeek
  • 2019 vvgb verleend MTB Ede
  • 2019 vvgb positieve weigering MTB Lochem
  • 2019 vergunning verleend MTB Rozendaalse veld Rheden
  • 2019 vvgb verleend MTB Ruurlo Berkelland
  • 2022 vvgb MTB Aalten, in procedure

Vraag 10:
Worden de langetermijneffecten van nieuwe mountainbikeroutes in beschermde natuur, zowel in TBO-gebied als in niet-TBO-gebied, door de provincie Gelderland gemonitord? Zo ja, op welke wijze? Zo nee, waarom niet?

Antwoord:
De vergunningen en verklaring van geen bedenkingen die we tot nu toe voor mountainbikeroutes hebben afgegeven, gaan over gebiedsbescherming. Monitoring leggen we op, waar dit zinvol is bij ontheffingen soortbescherming (omgevingsvergunning flora- en fauna-activiteit). Deze hebben we nog niet afgegeven voor de aanleg van mountainbikeroutes.

Interessant voor jou

Mondelinge vragen Omgevingsvergunning voor het afschrikken van een wolf met paintball

Lees verder

Technische vragen Overschrijding van de toegestane stikstofemissies door Veolia

Lees verder

Help mee aan een betere wereld

    Word lid Doneer