Schrif­te­lijke vragen Het langdurig niet uitvoeren van GS-besluiten over de klimaat­pa­ra­graaf

Indiendatum: 10 nov. 2023
Antwoorddatum: 12 dec. 2023

Graag uw aandacht voor onderstaande tijdlijn.

A. Op 25 januari 2017 is motie 17M2, ‘Klimaatparagraaf’, met ruime meerderheid aangenomen.
Eén van de overwegingen van deze motie luidt:
“Het toevoegen van een klimaatparagraaf aan beleidsvoorstellen de leden van Provinciale Staten inzicht kan geven in de impact van het voorstel op de klimaatproblematiek en in de mogelijkheden om negatieve invloeden te beperken en positieve invloeden te maximaliseren.”
Het dictum van de motie luidt:
“Verzoekt het college van GS om voor de voorjaarsnota een voorstel te doen voor een uitvoerbare en effectieve uitwerking van een klimaatparagraaf en het eerste jaar regelmatig te evalueren met PS of de klimaatparagraaf in de huidige vorm bijdraagt aan de gewenste doelstelling (te weten meer inzicht in de impact van het voorstel op de klimaatproblematiek en bijsturingsmogelijkheden) en uitvoerbaar en effectief is.”¹

B. Op 21 juni 2017 publiceerde uw college een Statenbrief waarin u aangaf:
“M.i.v. van augustus 2017 zal de paragraaf onderdeel zijn van collegebesluiten en zal de informatie uit de paragraaf voorzover relevant opgenomen worden in brieven aan uw Staten die vanaf augustus 2017 verzonden worden. Na een jaar zal de werking van de klimaatparagraaf geëvalueerd worden.”
In deze Statenbrief worden ook de uitgangspunten voor het gebruik van de klimaatparagraaf genoemd, waaronder:

• “De paragraaf wordt opgenomen in de GS brief en de inhoud van de klimaatparagraaf wordt bij Statenvoorstellen weergegeven in de statenbrief.”
• “De paragraaf heeft betrekking op alle GS-besluiten en is dus breder dan beleidsvoorstellen, er worden niet vooraf besluiten uitgesloten.”
• “Bij besluiten in het kader de P en C cyclus is de paragraaf vanwege de breedte van deze besluiten standaard niet van toepassing op het hoofdbesluit (bijvoorbeeld vaststellen van de begroting) wel op specifieke onderdelen (bijvoorbeeld een begrotingssubsidie).”²

C. Op 23 juni 2021 zegde een gedeputeerde toe de evaluatie van de klimaatparagraaf op te pakken. Deze toezegging was gedaan op verzoek van onze fractie, omdat wij concludeerden dat a) Statenbrieven nagenoeg nooit een klimaatparagraaf bevatten, en b) een evaluatie van de klimaatparagraaf nooit heeft plaatsgevonden, wat beide in strijd is met motie 17M2 en met de Statenbrief zoals genoemd onder punt B hierboven.³

D. Op 1 februari 2022 publiceerde uw college de Statenbrief ‘Actualisatie Gelders Klimaatplan’. Daarin geeft uw college aan:
“Op verzoek van uw Staten hebben we de afgelopen maanden het gebruik van de ‘Klimaatparagraaf’, in Statenbrieven, onderzocht. We hebben daarnaast met andere provincies overlegd hoe zij met zo’n paragraaf omgaan.
We zien zowel bij ons als elders dat het gebruik van de ‘Klimaatparagraaf’ in de afgelopen jaren afgenomen is en vaak alleen kwalitatief werd ingevuld.
Vanaf nu zullen we de effecten van een voorstel op duurzaamheid beschrijven. We gaan hierbij uit van de duurzaamheidsambities uit onze Omgevingsvisie dus: Klimaatadaptatie, Biodiversiteit, Circulariteit en Klimaatmitigatie. Onder ‘5. Informatie’ in de Statenbrief beschrijven we deze effecten zo kwantitatief mogelijk, hetgeen met nieuwe modellen en berekeningsmethoden steeds beter kan. We zullen hierbij ook de invloed op stikstofuitstoot en stikstofdepositie meenemen indien van toepassing.”⁴

E. Op 8 februari 2023, in de Staten-vergadering, gaf onze fractie aan dat er beduidend vaker géén klimaatparagraaf in Statenvoorstellen (Statenbrieven) is beschreven, dan dat dit wél het geval is. Hierop volgende geen reactie van uw college.⁵

Tot slot nog een punt dat buiten de chronologie van de tijdlijn treed, maar niet minder relevant blijkt:

F. Los van het bestaan en het al dan niet opnemen van de klimaatparagraaf in Statenbrieven, is in 2022 op verzoek van onder andere onze fractie een toezegging door een gedeputeerde gedaan om te onderzoeken wat de mogelijkheden en beperkingen zijn van een CO₂-begroting. Het beoogde doel van een CO₂-begroting is om de CO₂-effecten van voorstellen in de P&C-cyclus inzichtelijk te maken. Het onderzoek resulteerde in de conclusie van uw college om geen CO₂-begroting in te voeren.⁶
We benoemen de afhandeling van deze toezegging, om duidelijk te maken dat het concept ‘CO₂-begroting’ zich dus nadrukkelijk onderscheidt van het concept ‘klimaatparagraaf’, aangezien de eerste expliciet betrekking heeft op de P&C-cyclus, en de tweede expliciet niet (zie de laatste bullet onder punt B, hierboven).
Het besluit van uw college om geen CO₂-begroting in te voeren heeft dus geen betrekking op het al dan niet standaard opnemen van een klimaatparagraaf in Statenbrieven.

Wij hebben hierover de volgende vragen:

1. Erkent u de feiten uit bovenstaande tijdlijn, die zijn onderbouwd met referenties naar de betreffende stukken in de voetnoten? Zo nee, wat klopt er volgens u niet?
   
   Antwoord:
   Ja.
   
   
2. Bent u het met ons eens, gezien punten B en D hierboven, dat een klimaatparagraaf standaard dient te worden opgenomen in Statenbrieven (met uitzondering van de P&C-cyclus), en dat uw college hiertoe ook meermaals heeft besloten?
   
   Antwoord:
   We zullen, in lijn met de Statenbrief van 1 februari 2022, de effecten van een voorstel op duurzaamheid beschrijven. We gaan hierbij uit van de duurzaamheidsambities uit onze Omgevingsvisie dus: Klimaatadaptatie, Biodiversiteit, Circulariteit en Klimaatmitigatie. Onder paragraaf ‘5. Informatie’ in de Statenbrief beschrijven we deze effect minimaal kwalitatief en waar mogelijk kwantitatief, hetgeen met nieuwe modellen en berekeningsmethoden steeds beter kan. We zullen hierbij ook de invloed op stikstofuitstoot en stikstofdepositie meenemen indien mogelijk.
   
   
3. Kunnen we er op rekenen dat u er voor gaat zorgen dat de klimaatparagraaf vanaf nu wél standaard in elke Statenbrief wordt opgenomen?
   
   Antwoord:
   Wij zorgen er voor dat in onze Statenbrieven zo snel mogelijk een nieuwe paragraaf “Duurzaamheid” wordt opgenomen. In deze paragraaf zullen we een toelichting geven op de verschillende onderwerpen die wij in ons antwoord op vraag 2 hebben opgenomen. Als het onderwerp van een Statenbrief daar aanleiding toe geeft, zullen wij dan in dit onderdeel ingaan op de effecten van ons beleid op het klimaat. Wij sluiten niet uit dat in een enkel geval de inhoud van een Statenbrief er toe leidt dat wij U in de paragraaf “Duurzaamheid” geen informatie kunnen aanbieden.
   

Bart Kuijer,
Partij voor de Dieren