Schrif­te­lijke vragen over de begro­tings­in­deling

Indiendatum: sep. 2019

In de Statenvergadering op 3 juli was er geen tijd om onze vragen over de indeling van de begroting en over het programma Mens en Middelen te beantwoorden [1], vandaar nu deze schriftelijke vragen.

De afgelopen jaren heeft onze fractie niet met de begroting in kunnen stemmen. Dit was niet alleen om politieke, maar ook om technische redenen. Zo waren er bijvoorbeeld slechts een klein aantal programma’s, met ieder een mengelmoes aan activiteiten. Volgens het BBV hoort een programma in een begroting een samenhangend geheel van activiteiten te zijn. In programma 3 “Vitaal platteland, natuurbeheer en ontwikkeling natuurgebieden” stond echter het bevorderen van biodiversiteit naast de aanleg van breedband. Er is nooit een antwoord op onze vraag gegeven, wat het verband is tussen het bevorderen van biodiversiteit, en het aanleggen van breedband. Waarschijnlijk is de begroting zo opgezet om gemakkelijk geld van het ene potje naar het andere te kunnen schuiven.

In de nu voorgestelde begrotingsindeling zijn er 5 programma’s. Programma 3 is “Natuur en Cultuur” Dit betekent dat Provinciale Staten aan het college de mogelijkheid geven om het budget voor natuur voor cultuur te gebruiken, en omgekeerd. De vraag is waarom. In de omgevingsvisie was het verhaal immers dat er meer focus aangebracht moest worden, omdat voor de ambtenaren onvoldoende duidelijk was waar ze nu aan moesten werken.

In “Financiële controle in het gemeenterecht. Een juridisch onderzoek naar de ‘dualisering van de financiële functie’” komt dr. W van der Woude in paragraaf 3.5.1.1 (“Programma’s”) na een helder betoog tot de conclusie: “Op basis van het voorgaande kan worden gesteld dat gemeenteraden hun hoofdschap serieus nemen als ze van de geboden ruimte gebruik maken en een substantieel aantal programma's en/of onderdelen op de begroting zouden opnemen.”

Op de website van de VNG staat echter : "Tussen gemeenten verschilt het aantal programma's. Gemeenteraden onderscheiden soms meerdere programma's met als doel om het college scherper aan te sturen. De vraag is of dit verstandig is. Een college heeft namelijk bepaalde vrijheden nodig om de uitvoerende taak goed te vervullen. En daarbij komt, dat een keuze voor meerdere programma’s sneller zal leiden tot financiële overschrijdingen of een afkeurende accountantsverklaring."

De vraag is of dit correct is. Het samenvoegen van meerdere programma’s om financiële overschrijdingen te voorkomen doet denken aan het gesjoemel van malafide oliehandelaren, grondboeren en mestfraudeurs die foute partijen door goede mengen om onder de afkeuringsgrenzen te blijven. Een medewerker van de VNG heeft inmiddels bevestigd dat de tekst op de website van de VNG niet klopt.

In een recent gesprek met twee ambtenaren werd onze fractie verteld dat het sturen op beschikbaar budget niet goed is, omdat er immers gestuurd moet worden op resultaten. Dat kan zo zijn, maar in 2011 is het oppervlak te realiseren natuur sterk verminderd, omdat het niet betaalbaar zou zijn. Er werd dus gestuurd op budget. De afgelopen jaren is juist budget van natuur naar algemene middelen gegaan, omdat het niet uitgegeven werd. Er wordt eerst gestuurd op budget, om natuurdoelen te kunnen schrappen, en dan wordt er gestuurd op natuurdoelen, om budget te kunnen schrappen. Als natuur goedkoper beheerd en gerealiseerd kan worden, kan het budget dat in enig jaar over is, beter naar een reserve voor programma natuur terugvloeien, zodat er uiteindelijk weer meer natuur beheerd en aangelegd kan worden.

Door het programma Mens & Middelen lijken in de begroting de kosten van bijvoorbeeld Interbestuurlijk Toezicht 0 te zijn. De uren van de ambtenaren worden immers niet meegerekend in de programma’s en in de programmaonderdelen. De uren moeten voor de Iv3-rapportage aan het CBS uiteindelijk wel weer uitgesplitst worden, dus de gegevens zijn beschikbaar. De vraag is waarom we dan nog steeds vasthouden aan het programma Mensen Middelen, ondanks de nadelen voor Provinciale Staten.

[1] https://channel.royalcast.com/... https://channel.royalcast.com/... https://channel.royalcast.com/... https://channel.royalcast.com/... https://gelderland.stateninfor...