Vragen over de aanbe­steding Openbaar Vervoer en gebruik van groen gas

Indiendatum: aug. 2009

» deze vragen op de website van de provincie

Toelichting

Op 8 juli is in de Statenvergadering gesproken over het concept Programma van Eisen voor de aanbestedingen van het Openbaar Vervoer. Helaas waren de gunningsprocedure (met name met betrekking tot CO2 reductie), en de definitieve versie van de berekeningen met betrekking tot CO2 reductie op het moment dat het debat gevoerd werd nog niet beschikbaar. Tijdens de Statenvergadering werd niet duidelijk hoe de details waren. Hierdoor is dit punt onderbelicht gebleven.

Onze fractie heeft inmiddels de definitieve versie (“augustus 2009”) ontvangen. Er is nog sprake van het gebruik van groen gas voor CO2 reductie. De duurzaamheid van groen gas is sterk afhankelijk van de biomassa die er aan ten grondslag ligt. Volgens het rapport “heldergroene biomassa” is energie uit co-vergisting van mest en maïs niet duurzaam. In dat geval komt de energie voornamelijk uit de maïs, en wordt de mest verwerkt om de grote methaanuitstoot van de intensieve veehouderijsector te verminderen. (Methaan is een sterk broeikasgas.) Mede in verband met de grootschalige import van veevoer uit het Amazonegebied is de intensieve veehouderijsector niet duurzaam te noemen.

Al eerder heeft onze fractie aangegeven het gebruik van groen gas uit de intensieve veehouderij in het Openbaar Vervoer ongepast te vinden. Iedereen moet met een goed gevoel van het Openbaar Vervoer gebruik kunnen maken, maar een groot aantal reizigers heeft bezwaren tegen het gebruik van biogas uit de intensieve veehouderij, als dat gemaakt is van mest van koeien die nooit buiten komen, van mest van nertsenhouderijen, of van afval van versnipperde eendagskuikens of nertsenkadavers. Er zijn betere brandstoffen voor het Openbaar Vervoer, er zijn betere mogelijkheden om veehouderij te verduurzamen, en er zijn betere alternatieve afzetmogelijkheden voor (niet duurzaam) groen gas uit de intensieve veehouderij.

Onze fractie verwacht, dat als geen extra eisen gesteld worden aan biogas van mest, deze ontwikkelingen er aan zullen bijdragen dat bijvoorbeeld koeien minder en minder in de wei komen. Het provinciaal beleid zou er juist op gericht moeten zijn koeien voor meer dierenwelzijn in de wei te houden.

Vragen

1. In het (openbare) Stateninformatiesysteem staan nu nog slechts de conceptversie van het Programma van Eisen. Kunnen de definitieve versies, en de definitieve versie van het rapport van Duinn (27-07-09), nog ter informaties aan Provinciale Staten worden aangeboden ?

In het definitieve rapport Duinn is te lezen dat inzet van groen gas extra CO2 besparing geeft, maar ook extra brandstofverbruik, onder andere doordat de bus zwaarder wordt, en doordat extra omlopen in verband met tanken moeten worden gemaakt. Als groen gas onbeperkt beschikbaar zou zijn, zou het extra brandstofverbruik misschien geen probleem zijn. Het is echter aannemelijk dat er een tekort aan groen gas zal zijn. Het kan dan het beste daar worden ingezet waar het het meest efficiënt is.

Groen gas kan worden ingevoerd in het regionale gasnetwerk, zodat er ook thuis gebruik gemaakt van kan worden. De infrastructuur daarvoor is al aanwezig, en het brengt geen hoger verbruik met zich mee. Anders gezegd : De maximale hoeveelheid CO2 reductie door inzet van groen gas, wordt bepaald door de hoeveelheid groen gas die beschikbaar is.

Groen gas ingezet voor de bus, geeft daar CO2 besparing, maar vermindert dezelfde hoeveelheid CO2 besparing door inzet van groen gas voor gebruik door consumenten thuis. En geeft bovendien extra brandstofverbruik, aanzienlijke meerkosten, en een extra investering in en onderhoud van een gasvulpunt. Wanneer groen gas thuis wordt gebruikt, kan er met een “thuiscentrale” straks ook met een verhoogd rendement elektriciteit worden opgewekt.

2. Wordt het effect van de beperkte beschikbaarheid van groen gas, waardoor CO2 besparing door groen gas in de bus teniet wordt gedaan door minder besparing in de huishoudens, meegenomen in de aanbestedings- en gunningsprocedure?

In het rapport Duinn is op bladzijde 35 sprake van 266.784 euro besparing op “verzekering en MRB”. Als er op verzekering bespaard kan worden, doordat met een aardgasbus minder ongelukken gebeuren is dat een goede zaak. Als het echter om een besparing op Motorrijtuigenbelasting gaat, is er sprake van een “sigaar uit eigen doos”, een extra bijdrage van het rijk bij vergelijking van de scenario’s. Een bijdrage die op andere plaatsen bezuinigingen zal vergen.

3. Is dit effect op de juiste manier meegenomen, en kan deze post uitgesplitst worden in verzekeringskosten en MRB kosten ?
   
4. In het rapport Duinn wordt het effect van de SDE regeling niet meegenomen. (De kosten van groen gas zijn hoger dan van aardgas. Via de SDE regeling wordt voor een aantal projecten het verschil bijgepast.) Dit is correct, omdat er anders eigenlijk sprake zou zijn van een “sigaar uit eigen doos”. Wat gebeurt er, als inschrijvers toch rekening zouden houden met een SDE regeling ?
   
5. Is ook gekeken naar de uitkomst van het debat over groen gas in het Openbaar Vervoer in andere provincies ? Is er misschien in IPO verband overlegd ?
   
6. Op bladzijde 18 is te zien dat de kosten van CO2 reductie via het Openbaar Vervoer ongeveer 160 euro per ton zouden kunnen zijn. Dit is relatief hoog. Op bladzijde 14 staat : “De prijs van een ton CO2 op de CO2-markt wordt verwacht tussen de €18 en €30 te liggen tot 2012.” Is het niet beter de middelen daar toe te passen waar ze het meest effectief zijn ?
   
7. De provincie gaf aan tegen CO2 compensatie te zijn (afkopen van de CO2 uitstoot in het Openbaar Vervoer, door vermijden van CO2 uitstoot via investeringen in een andere keten). Is er bij gebruik van groen gas uit co-vergisting niet ook (gedeeltelijk) sprake van vermijden van CO2 uitstoot in een andere keten ? (Namelijk van de methaanuitstoot uit mest.)
   
8. Met duurzame inkoop van catering wil de provincie dierenwelzijn via biologische producten bevorderen. Wil de provincie ditzelfde doen voor wat betreft het gebruik van groen gas, door te eisen dat, als er al groen gas van co-vergisting gebruikt zou worden, het tenminste van biologische bedrijven afkomstig moet zijn ? Zo nee, waarom niet, en is dat niet inconsequent ?
   
9. Onze fractie zal niet instemmen met de in het bestek genoemde extra bijdrage van 500.000 euro, waarover PS nog een beslissing zouden moeten nemen, als die aangewend wordt voor (niet duurzaam) groen gas uit de intensieve veehouderij. Zijn GS bereid dit standpunt vast ter kennisgeving naar de ontvangers van het bestek over te brengen ?

Luuk van der Veer
Lid Provinciale Staten van Gelderland
Partij voor de Dieren.