Schrif­te­lijke vragen over jacht met hagel

Indiendatum: mrt. 2018

In antwoord op eerdere vragen over een filmpje over de jacht op eenden, stelde het college :

“Nee, uit de filmbeelden kunnen wij geen overtreding van de wet opmaken. Jagen op eenden met een hagelgeweer is toegestaan. Dat daarbij ook andere dieren kunnen worden geraakt moet zoveel mogelijk worden voorkomen. Het is primair ter beoordeling van de jager of deze een veilig en verantwoord schot kan lossen.”

Op het betreffende filmpje is bij 1:55 te zien dat een jager met hagel op de voorste van een groep van vijf vliegende eenden schiet, en dat daarna één van de achterste eenden dood naar beneden valt en een andere eend aangeschoten naar beneden valt. Mogelijk zijn ook de anderen geraakt.

In het filmpje is te zien dat de eenden ongeveer 4,5 m na het richtpunt door de hagelwolk getroffen worden. Bij een snelheid van de eenden van 20 m/s is dat ongeveer na 0,22 s. Dit betekent dat de afstand tot de eenden ongeveer 50 m is.

In een ander filmpje op youtube is te zien dat de beeldhoek van de gebruikte camera 18 graden is. Uit de grootte van de eend in het filmpje, 50 cm, en de beeldhoek is dan op te maken dat de afstand tot de eenden ongeveer 60 m is.

Het schieten op die afstanden is zelfs in jagerskringen omstreden. Op een Amerikaans jagersforum is te lezen :

“Anyone who goes duck hunting, planning to take 50 yard shots, is either a novice or an unethical hunter.”

Een ander maakt het niet zoveel uit hoe dieren aan hun einde komen, als ze maar dood gaan :

"Good! Get all of 'em you can. I live in NE Ark (Jonesboro, to be exact). Snow geese are like cottonmouths down here: the only ones we like are the ones lying tits-up in the water. We're not terribly worried about crippling snows. We want 'em to die, and it doesn't really matter if they die near my blind or 3 miles away from it. Those dirty birds are a menace to society!

I'm a big fan of 3" 1 3/8 or 1 5/16 oz BB's for snows. You can break 'em down at 80 yards, and like I said, crippling snows doesn't bother me at all. Conservation of the wheat crop and damage prevention in the fields is a major concern when they're in town. Ethical treatment of light geese, on the other hand, not so much. "

In een samenvattend rapport van de Australische dierenbescherming staat :

“Supporting the correlation of shooting distance and the number wounded, a study by Noer et al (2007) found that the basic remedial action to reduce wounding rates was to encourage compliance with a 25m maximum range for shooting geese in Denmark. This reduction in range eliminates shots that have a low probability of killing and a relatively high risk of wounding. This study found that since implementing a national action plan to reduce wounding of game, there was a significant decrease in the proportion of geese carrying shot”

Op 30 oktober 2017 heeft onze fractie het Nederlands Forensisch Instituut, dat eerder een rapport voor de provincie heeft opgesteld over het schieten van wilde zwijnen, gevraagd commentaar te geven op het filmpje over de eendenjacht. Op 20 februari ontvingen we bericht dat het NFI onvoldoende capaciteit heeft om dat te doen. We hebben dezelfde dag een onafhankelijk onderzoeksbureau gevraagd een onderzoek te doen, maar ook daarop nog geen antwoord ontvangen.

Volgens artikel 3.24 lid 1 van de Wet Natuurbescherming geldt :

“Een ieder die een in het wild levend dier doodt of vangt voorkomt dat het dier onnodig lijdt.”

Onze vraag is hoe het college dit opvat.

Volgens een presentatie op een Belgische jachtwebsite kan een eend die door hagel geraakt wordt onmiddellijk dood zijn door “Schokwerking op zenuwstelsel door afgeven van kinetische energie” (bijvoorbeeld door een kogel in de hersens) . Er staat ook (over het gebruik van hagel) :

“Beschieten van wild mag tot op 40m om te zorgen dat er nog genoeg kinetische energie overgezet wordt ”

Als een eend op grote afstand beschoten wordt, is er grote kans dat hij niet onmiddellijk dood is, en dat er dus sprake is van “onnodig lijden” volgens de Wet Natuurbescherming. De jager hoéft immers niet op die grote afstand te schieten, en een jager hoéft ook niet te schieten op eenden in een groepje.

Volgens een Nederlandse jachtwebsite moet een eend door tenminste 4 hagelkorrels met een energie van 1.8 J geraakt worden. (Dit zou voldoende zijn om tenminste één van de vitale delen zoals het hart te raken, maar is waarschijnlijk onvoldoende om de eend onmiddellijk buiten bewustzijn te laten zijn.)

1. Als eenden of ganzen of andere vogels van grotere afstand geraakt worden, is er kans dat alleen een van de longen geraakt wordt, en dat het dier doorvliegt. De longen vullen zich dan langzaam met bloed, en het kan dan erg lang duren voor het dier dood is. Vindt u dat dit moet worden voorkomen, en treden de handhavers van de provincie hiertegen op als ze het zien, omdat het een overtreding is van de wet Natuurbescherming (bijvoorbeeld van artikel 3.24 lid 1), of is dit volgens u een acceptabele manier om dieren te doden ?
   
2. Als eenden of ganzen of andere vogels van grotere afstand geraakt worden, is er kans dat alleen een bot van de vleugels geraakt en gebroken wordt, en geen vitale delen, en dat de vogel uit de lucht naar beneden valt, en op de grond moet worden opgezocht en doodgemaakt. Vindt u dat dit moet worden voorkomen, en treden de handhavers van de provincie hiertegen op als ze het zien, omdat het een overtreding is van de wet Natuurbescherming, of is dit volgens u een acceptabele manier om dieren te doden ?.
   
3. Als een handhaver van de provincie zou zien dat in het veld dieren van (te) grote afstand worden geschoten, of dat ze niet onmiddelijk dood zijn, wat zou de handhaver dan doen ? Treedt de handhaver op, controleert de handhaver alleen de jachtakte, stelt de handhaver gericht vragen om de kennis te controleren ? Heeft de provincie een handhavingsdocument waarin dit soort maatregelen beschreven staan ?
   
4. Hoe vat het college het begrip “onnodig” in artikel 3.24 lid 1 van de Wet Natuurbescherming op ? Hangt het af van bijvoorbeeld de financiële situatie ? Als het college druk uitoefent op de FBE om de geplande aantallen te halen, kan dat dan meer lijden tot gevolg hebben, bijvoorbeeld omdat dieren vaker op grote afstand worden geschoten ?
   
5. Op een afstand van meer dan 40 meter is de doorsnede van de hagelwolk een tot twee meter. Bent u het met ons eens dat de kans groot is dat van de eenden in het filmpje die doorvliegen er ook een of meer getroffen zijn ?
   
6. Kunt u de aanbevelingen van de Australische dierenbescherming (RSPCA “2017 Duck season advice” en “2018 Duck season advice”) onderschrijven ? Zo nee, waarom denkt u dat de aanbevolen maatregelen niet nodig zijn ?
   
7. Is het mogelijk in de ontheffingen die de provincie verleent een bepaling op te nemen over de afstand waarboven dieren niet met hagel beschoten mogen worden, zodat jagers die dat wel doen een overtreding begaan, en beboet kunnen worden ?
   
8. Is het mogelijk via andere besluiten (bijvoorbeeld over Faunabeheerplannen) vast te leggen dat niet met hagel van grote afstand of op een groepje dieren geschoten mag worden ?
   
9. Artikel 3.18 van het Besluit Natuurbescherming beschrijft welke kennis en vaardigheden er getoetst worden tijdens het jachtexamen. Valt daaronder ook kennis over hoe volgens artikel 3.24 lid 1 van de Wet Natuurbescherming een dier gedood moet worden zonder dat het onnodig lijdt ? Zo ja, hoe wordt daar bij het jachtexamen op getoetst ?

Luuk van der Veer
Lid Provinciale Staten van Gelderland
Partij voor de Dieren.