Partij voor de Dieren: Gelderland doet nog te weinig tegen zwerf­afval

Statenlid Maaike Moulijn van de Partij voor de Dieren heeft onlangs statenvragen gesteld over de hoeveelheid zwerfafval langs de Gelderse provinciale wegen. De provincie Gelderland wil de eerste afvalloze provincie zijn en de wegwerpeconomie ombuigen naar een circulaire economie. De Partij voor de Dieren constateerde echter dat gezien de hoeveelheid zwerfafval langs de provinciale wegen, de provincie nog mijlenver van dat doel verwijderd is.

Langs provinciale wegen liggen veelal natuurgebieden of landerijen die gebruikt worden voor landbouw en veeteelt. Plastic zwerfafval is niet alleen een grote ergernis voor de inwoners van Gelderland, maar veroorzaakt ook veel dierenleed. Naast verstikking, verstrikt raken of het vast komen te zitten van vogels en wilde dieren, toonde onderzoek uit 2017 aan dat in dat jaar 4000 koeien stierven aan maagbloedingen of verstikking, wat direct of indirect veroorzaakt werd door zwerfafval.

De Partij voor de Dieren stelde deze vragen aan Gedeputeerde Staten omo.a. te horen wat GS de afgelopen jaren heeft gedaan om zwerfafval te verminderen en met name wat GS in de toekomst wil gaan doen om haar ambitie om de eerste afvalloze provincie te worden ook daadwerkelijk te halen.

GS erkent dat er verschillende locaties zijn (vooral schoolroutes of de directe omgeving van fastfoodrestaurants en tankstations) waar bijzonder veel zwerfafval terecht komt. Ook bevestigt GS dat er veelzwerfafval in de bermen van provinciale wegen ligt, dat in opdracht van de provincie wordt opgeruimd. Daarnaast zegt zij met verschillende partijen in gesprek te zijn: “indien het zwerfafval direct herleidbaar is naar verkooppunten of scholen, gaan we in overleg met deze partijen om het door hun [sic] zelf te laten opruimen.“ Er wordt ook met de regionale afvalinzamelaar (DAR Nijmegen) gezocht naar mogelijkheden om hier structureel iets aan te veranderen.

Maar met maatregelen die verder gaan dan het bovengenoemde blijft GS zeer terughoudend. Op de vraag of er bij evenementen en festivals, die door de provincie worden georganiseerd dan wel gesubsidieerd,rekening gehouden wordt met (zwerf)afval, bijvoorbeeld door ‘single use’ en wegwerp plastic niet te gebruiken, antwoordde GS: “Wanneer we zelf evenementen organiseren proberen we zo veel mogelijk afval te voorkomen. (…) Op dit moment stellen wij bij de provinciale regelingen voor ondersteuning van festivals geen aanvullende verplichting met betrekking tot (zwerf)afval. (...) als deze niet direct voortkomen uit het doel van de subsidieregeling. Wel gaan we in de toekomst de organisatoren van festivals en evenementen vragen om hun festival zo duurzaam mogelijk uit te voeren.”

Dit is uiteraard een toezegging die de Partij voor de Dieren scherp in de gaten gaat houden. Toch bevestigde GS met haar antwoorden het punt dat de verantwoordelijkheid voor (zwerf)afval en recycling niet eenduidig bij één overheidsorgaan ligt: "De regierol met betrekking tot de aanpak van zwerfafval en het bij elkaar brengen van partijen ligt primair bij gemeenten en rijksoverheid". Volgens de PvdD is dit een gemiste kans, die het volgende college hopelijk wél zal oppakken. Dominique Schön, zwerfafvalcoördinator PvdD Gelderland en kandidaat Statenlid is van plan om op basis van de antwoorden een initiatiefvoorstel te gaan schrijven: "Het is goed om te zien dat er al wordt gewerkt aan het vergroten van de circulariteit van bijvoorbeeld de industrie in Gelderland. Maar hetis ook jammer dat deze antwoorden laten zien dat de urgentie van een integrale aanpak nog stééds niet erkend wordt. Na de statenverkiezingen deze week zal de nieuwe fractie van de Partij voorde Dieren zich dan ook met dit thema blijven bezighouden en een kritisch geluid laten horen opdat ook het nieuwe college zich (meer)zal inspannen om deze problematiek structureel op te lossen"

Eerder werd ook al door de Noord-Hollandse fractie van de PvdD een initiatiefvoorstel over zwerfafval ingediend.