Schriftelijke vragen Biomassa debacle in Ede: Vragen over herkomst, financiering en toezicht
-
- Vragen
- Schriftelijke vragen Biomassa debacle in Ede: Vragen over herkomst, financiering en toezicht
Indiendatum: 15 feb. 2024
Uit onderzoek van Omroep Gelderland blijkt dat Warmtebedrijf Ede biomassa gebruikt waarvan niet is vastgesteld of het wel duurzaam is. Het gebruikt namelijk een locatie die niet gecertificeerd is.[1] Tijdens de Statenvergadering van 15 december 2021 heeft de toenmalige gedeputeerde Jan van der Meer de volgende uitspraken gedaan[2]:
“Houtige biomassa in onze provincie bestaat vooral uit snoei-afval en resthout van houtproductie uit de regio. Dat is dan hout dat vrijkomt bij zagen van planken voor meubels en bouwhout en zolang het bosareaal in de provincie, in onze provincie, toeneemt is het gebruik van biomassa voor energie-doeleinden CO2-neutraal.”
“We gaan hier uit van een regio rondom van 100 kilometer rondom centrales. En daar komt het grotendeels van onze biomassa vandaan. 1% van de biomassa die in Gelderland wordt gebruikt is afkomstig van houtpellets. En dat zijn die korrels die van ver komen van of de Baltische Staten of uit Amerika. De rest komt echt uit de regio en zijn reststromen. En dat zijn reststromen omdat planken altijd meer opleveren.”
Bovendien staan in de Strategische Agenda ‘biomassa als energiedrager’ de volgende kaders[3]:
“Onze voorwaarde is dat de biomassa uit een betrouwbare bron komt en een rest- of afvalstroom is, die (nog) niet is te vermijden.”
“Slim benutten van betrouwbare reststromen. Met dit uitgangspunt geven wij richting in het dilemma: ‘telen’ en ’creëren’ wij biomassa of benutten wij biomassa alleen als we ervan overtuigd zijn dat het over betrouwbaar restmateriaal gaat. Voor dit laatste kiezen wij.”
“Wij willen dat er uitsluitend resthout wordt gebruikt voor energiedoeleinden als er geen hoog-waardigere functies zijn.”
De fractie van de Partij voor de Dieren heeft hierover de volgende vragen:
1. Bent u het met ons eens dat uit het artikel van Omroep Gelderland het beeld naar voren komt dat het hout van hele bomen in de ovens van de biomassacentrale in Ede belanden, en dat dit dus geen snoei-afval of resthout is? Zo ja, hoe rijmt u dat met de uitspraken van GS tijdens de PS-vergadering van 15 december 2021? Zo nee, wat is uw beeld, en waar baseert u dit op?
Antwoord: Ja, uit het artikel komt dat beeld naar voren. Als dat beeld waar zou blijken te zijn, zou dat niet in lijn zijn met de genoemde uitspraken van GS
2. Bent u het met onze fractie eens dat de biomassa voor de centrale van Warmtebedrijf Ede níet uit een betrouwbare bron komt, en daardoor niet is voldaan aan de voorwaarde zoals die is geformuleerd in de Strategische Agenda ‘biomassa als energiedrager’? Zo ja, welke consequentie verbindt u daaraan? Zo nee, waarom niet?
Antwoord: Nee, uit gesprek met de gemeente Ede en met het bedrijf zelf blijkt warmteproducent Bio-energie de Vallei voor de installaties, leveranciers en leveranties over een ‘Better Biomass / NTA 8080’ certificering te beschikken. Better Biomass is een, door het Nederlands Normalisatie-instituut (NEN), ontwikkeld certificatieschema voor duurzame bio-energie en bio-based materialen. Daartoe wordt jaarlijks een audit gehouden waarbij onder andere de herkomst en traceerbaarheid tegen het licht worden gehouden. Zolang het bedrijf gecertificeerd is, gaan wij er vanuit dat de biomassa waar mee gewerkt wordt van een betrouwbare bron komt. Hiermee wordt voldaan aan de ‘Strategische Agenda biomassa als energiedrager’
Al in 2021 was er onduidelijkheid over waar de biomassa van Warmtebedrijf Ede vandaan kwam.[4] Hier zijn destijds Statenvragen over gesteld door de fractie van FvD. In de beantwoording van deze vragen staat dat de gemeente verantwoordelijk is voor de controle, maar dat ook door de gemeente niet wordt gecontroleerd op de herkomst van de biomassa.[5]
3. Geldt voor alle biomassacentrales dat niet wordt gecontroleerd op de herkomst van de biomassa? Als dit niet wordt gecontroleerd, hoe kan GS dan garanderen dat het daadwerkelijk voor 99% om reststromen gaat waarbij de biomassa uit de regio komt, zoals GS heeft beweerd?[6]
Antwoord: Het is aan de gemeente om dit te controleren. GS heeft hier geen bevoegdheid. Waar we een betrokkenheid hebben, toetsen wij of het bedrijf aan de Strategische Agenda voldoet.
4. Klopt het dat de biomassacentrale in Ede alleen in 2015 een subsidie heeft ontvangen van Provincie Gelderland en dat de provincie verder niet financieel betrokken is geweest (los van de in 2020 door het Innovatie- Energiefonds Gelderland versterkte leningen die zijn afgelost)? Zo ja, welke voorwaarden aangaande certificering rond duurzaamheid zijn verbonden aan deze subsidie? Zo nee, kunt u aangeven hoe de provincie in haar totaliteit financieel betrokken is geweest en welke voorwaarden aangaande de certificering rond duurzaamheid daaraan zijn verbonden?
Antwoord: Nee, op 10 oktober 2022 heeft de Provincie een subsidie van € 1.700.000 toegekend aan Bio- Energie de Vallei. De subsidie wordt ingezet voor emissiereducerende maatregelen. Het doel van deze subsidie is om de gemiddelde uitstoot van NOx, NH3 en totaal stof met maximaal 70% te verminderen ten opzichte van de situatie in 2022. Reden dat wij deze subsidie hebben toegekend was dat het hier een innovatie betreft die bij positief resultaat grootschalig kan worden uitgerold en dat met de behaalde emissiereductie tegelijkertijd een gezonder leefklimaat voor de omwonenden wordt bereikt. Daarnaast betreft het een project waarin we samen optrekken met de gemeente Ede. Naast de 1,7 mln euro subsidie van de Provincie investeert het bedrijf zelf 5,6 mln euro en heeft gemeente Ede 0,3 mln euro gesubsidieerd. Er zijn geen certificeringsvoorwaarden verbonden aan dit subsidiebesluit.
5. Is er nu aanleiding om de subsidie uit 2015 en eventueel andere financiering terug te vorderen? Zo nee, betekent dit dat de uitbaters van de biomassacentrales waar wèl gecertificeerde biomassa wordt verbrand een oneerlijke concurrentiepositie hebben ten opzichte van Warmtebedrijf Ede?
Antwoord: Warmteproducent Bio-energie de Vallei beschikt over een ‘Better Biomass/NTA 8080’ certificering. Het artikel van omroep Gelderland geeft dan ook geen aanleiding om subsidie terug te vorderen.
6. Wat gaat het college nu (verder) doen naar aanleiding van deze onthulling van Omroep Gelderland? Wat betekent de onthulling voor andere biomassacentrales? Wordt het toezicht opgeschaald?
Antwoord: De provincie heeft geen rol in het toezicht op de herkomst van biomassa in biomassacentrales. Naar aanleiding van het artikel van omroep Gelderland en uw vragen is gesproken met de gemeente Ede. Daaruit is geen reden naar voren gekomen voor actie vanuit ons college.
Lester van der Pluijm
Lid Provinciale Staten van Gelderland
Partij voor de Dieren
[1] https://www.gld.nl/nieuws/8095270/warmtebedrijf-komt-duurzame-beloftes-niet-na-onderzoek-ingesteld
[2] Behandeling in PS (pp. 35, 43): https://gelderland.stateninformatie.nl/document/10982006/1
[3] https://gelderland.notubiz.nl/document/8470179/3
[4] https://www.edestad.nl/lokaal/maatschappelijk/663189/-bureau-spotlight-herkomst-hout-biomassacentrales-blijft-vaag-
[5] https://gelderland.stateninformatie.nl/document/9890809/1
[6] Behandeling in PS (pp. 35, 43): https://gelderland.stateninformatie.nl/document/10982006/1
Indiendatum:
15 feb. 2024
Antwoorddatum: 4 apr. 2024
Uit onderzoek van Omroep Gelderland blijkt dat Warmtebedrijf Ede biomassa gebruikt waarvan niet is vastgesteld of het wel duurzaam is. Het gebruikt namelijk een locatie die niet gecertificeerd is.[1] Tijdens de Statenvergadering van 15 december 2021 heeft de toenmalige gedeputeerde Jan van der Meer de volgende uitspraken gedaan[2]:
“Houtige biomassa in onze provincie bestaat vooral uit snoei-afval en resthout van houtproductie uit de regio. Dat is dan hout dat vrijkomt bij zagen van planken voor meubels en bouwhout en zolang het bosareaal in de provincie, in onze provincie, toeneemt is het gebruik van biomassa voor energie-doeleinden CO2-neutraal.”
“We gaan hier uit van een regio rondom van 100 kilometer rondom centrales. En daar komt het grotendeels van onze biomassa vandaan. 1% van de biomassa die in Gelderland wordt gebruikt is afkomstig van houtpellets. En dat zijn die korrels die van ver komen van of de Baltische Staten of uit Amerika. De rest komt echt uit de regio en zijn reststromen. En dat zijn reststromen omdat planken altijd meer opleveren.”
Bovendien staan in de Strategische Agenda ‘biomassa als energiedrager’ de volgende kaders[3]:
“Onze voorwaarde is dat de biomassa uit een betrouwbare bron komt en een rest- of afvalstroom is, die (nog) niet is te vermijden.”
“Slim benutten van betrouwbare reststromen. Met dit uitgangspunt geven wij richting in het dilemma: ‘telen’ en ’creëren’ wij biomassa of benutten wij biomassa alleen als we ervan overtuigd zijn dat het over betrouwbaar restmateriaal gaat. Voor dit laatste kiezen wij.”
“Wij willen dat er uitsluitend resthout wordt gebruikt voor energiedoeleinden als er geen hoog-waardigere functies zijn.”
De fractie van de Partij voor de Dieren heeft hierover de volgende vragen:
1. Bent u het met ons eens dat uit het artikel van Omroep Gelderland het beeld naar voren komt dat het hout van hele bomen in de ovens van de biomassacentrale in Ede belanden, en dat dit dus geen snoei-afval of resthout is? Zo ja, hoe rijmt u dat met de uitspraken van GS tijdens de PS-vergadering van 15 december 2021? Zo nee, wat is uw beeld, en waar baseert u dit op?
Antwoord: Ja, uit het artikel komt dat beeld naar voren. Als dat beeld waar zou blijken te zijn, zou dat niet in lijn zijn met de genoemde uitspraken van GS
2. Bent u het met onze fractie eens dat de biomassa voor de centrale van Warmtebedrijf Ede níet uit een betrouwbare bron komt, en daardoor niet is voldaan aan de voorwaarde zoals die is geformuleerd in de Strategische Agenda ‘biomassa als energiedrager’? Zo ja, welke consequentie verbindt u daaraan? Zo nee, waarom niet?
Antwoord: Nee, uit gesprek met de gemeente Ede en met het bedrijf zelf blijkt warmteproducent Bio-energie de Vallei voor de installaties, leveranciers en leveranties over een ‘Better Biomass / NTA 8080’ certificering te beschikken. Better Biomass is een, door het Nederlands Normalisatie-instituut (NEN), ontwikkeld certificatieschema voor duurzame bio-energie en bio-based materialen. Daartoe wordt jaarlijks een audit gehouden waarbij onder andere de herkomst en traceerbaarheid tegen het licht worden gehouden. Zolang het bedrijf gecertificeerd is, gaan wij er vanuit dat de biomassa waar mee gewerkt wordt van een betrouwbare bron komt. Hiermee wordt voldaan aan de ‘Strategische Agenda biomassa als energiedrager’
Al in 2021 was er onduidelijkheid over waar de biomassa van Warmtebedrijf Ede vandaan kwam.[4] Hier zijn destijds Statenvragen over gesteld door de fractie van FvD. In de beantwoording van deze vragen staat dat de gemeente verantwoordelijk is voor de controle, maar dat ook door de gemeente niet wordt gecontroleerd op de herkomst van de biomassa.[5]
3. Geldt voor alle biomassacentrales dat niet wordt gecontroleerd op de herkomst van de biomassa? Als dit niet wordt gecontroleerd, hoe kan GS dan garanderen dat het daadwerkelijk voor 99% om reststromen gaat waarbij de biomassa uit de regio komt, zoals GS heeft beweerd?[6]
Antwoord: Het is aan de gemeente om dit te controleren. GS heeft hier geen bevoegdheid. Waar we een betrokkenheid hebben, toetsen wij of het bedrijf aan de Strategische Agenda voldoet.
4. Klopt het dat de biomassacentrale in Ede alleen in 2015 een subsidie heeft ontvangen van Provincie Gelderland en dat de provincie verder niet financieel betrokken is geweest (los van de in 2020 door het Innovatie- Energiefonds Gelderland versterkte leningen die zijn afgelost)? Zo ja, welke voorwaarden aangaande certificering rond duurzaamheid zijn verbonden aan deze subsidie? Zo nee, kunt u aangeven hoe de provincie in haar totaliteit financieel betrokken is geweest en welke voorwaarden aangaande de certificering rond duurzaamheid daaraan zijn verbonden?
Antwoord: Nee, op 10 oktober 2022 heeft de Provincie een subsidie van € 1.700.000 toegekend aan Bio- Energie de Vallei. De subsidie wordt ingezet voor emissiereducerende maatregelen. Het doel van deze subsidie is om de gemiddelde uitstoot van NOx, NH3 en totaal stof met maximaal 70% te verminderen ten opzichte van de situatie in 2022. Reden dat wij deze subsidie hebben toegekend was dat het hier een innovatie betreft die bij positief resultaat grootschalig kan worden uitgerold en dat met de behaalde emissiereductie tegelijkertijd een gezonder leefklimaat voor de omwonenden wordt bereikt. Daarnaast betreft het een project waarin we samen optrekken met de gemeente Ede. Naast de 1,7 mln euro subsidie van de Provincie investeert het bedrijf zelf 5,6 mln euro en heeft gemeente Ede 0,3 mln euro gesubsidieerd. Er zijn geen certificeringsvoorwaarden verbonden aan dit subsidiebesluit.
5. Is er nu aanleiding om de subsidie uit 2015 en eventueel andere financiering terug te vorderen? Zo nee, betekent dit dat de uitbaters van de biomassacentrales waar wèl gecertificeerde biomassa wordt verbrand een oneerlijke concurrentiepositie hebben ten opzichte van Warmtebedrijf Ede?
Antwoord: Warmteproducent Bio-energie de Vallei beschikt over een ‘Better Biomass/NTA 8080’ certificering. Het artikel van omroep Gelderland geeft dan ook geen aanleiding om subsidie terug te vorderen.
6. Wat gaat het college nu (verder) doen naar aanleiding van deze onthulling van Omroep Gelderland? Wat betekent de onthulling voor andere biomassacentrales? Wordt het toezicht opgeschaald?
Antwoord: De provincie heeft geen rol in het toezicht op de herkomst van biomassa in biomassacentrales. Naar aanleiding van het artikel van omroep Gelderland en uw vragen is gesproken met de gemeente Ede. Daaruit is geen reden naar voren gekomen voor actie vanuit ons college.
Lester van der Pluijm
Lid Provinciale Staten van Gelderland
Partij voor de Dieren
[1] https://www.gld.nl/nieuws/8095270/warmtebedrijf-komt-duurzame-beloftes-niet-na-onderzoek-ingesteld
[2] Behandeling in PS (pp. 35, 43): https://gelderland.stateninformatie.nl/document/10982006/1
[3] https://gelderland.notubiz.nl/document/8470179/3
[4] https://www.edestad.nl/lokaal/maatschappelijk/663189/-bureau-spotlight-herkomst-hout-biomassacentrales-blijft-vaag-
[5] https://gelderland.stateninformatie.nl/document/9890809/1
[6] Behandeling in PS (pp. 35, 43): https://gelderland.stateninformatie.nl/document/10982006/1
Wij staan voor:
Interessant voor jou
Technische vragen beeldvorming Uitvoeringsprogramma VTH en versterken Gelders Stelsel
Lees verderSchriftelijke vragen Droomvilla’s voor de rijken zijn nachtmerrie voor dieren en natuur
Lees verder