Schrif­te­lijke vragen Verzweeg Provincie Gesprekken met Nationaal Para­chu­tisten Centrum Teuge?

Indiendatum: 22 jul. 2023
Antwoorddatum: 29 aug. 2023

Onder de ingekomen stukken staat ook een persbericht van Platform Vlieghinder Teuge (PVT).[1] Via een Woo-besluit over NPCT stillere vliegtuigen (2023-002550) heeft PVT communicatie opgevraagd in het kader van subsidieverlening van de provincie Gelderland aan Nationaal Parachutisten Centrum Teuge (NPCT) voor het omschakelen naar vliegtuigen met geluidscategorie 5.[2] Uit deze stukken blijkt dat op het moment van inzage van het Luchthavenbesluit Teuge door de provincie contact is gezocht met het NPCT over financiering (subsidie) voor aanpassingen aan de valschermvliegtuigen. Vervolgens heeft de provincie op 19 april 2022, vóór het vaststellen van het definitieve Luchthavenbesluit, aan NPCT laten weten dat de subsidie verleend kon worden. Het college zegt in de beantwoording van de schriftelijke vragen van de Partij voor de Dieren en de SP echter dat ze op 11 oktober 2022 nog geen besluit hebben genomen over de aanvraag.[3] Ondanks de gegeven subsidie vroeg NPCT in mei 2023 uitstel tot het einde van 2023 voor het gebruik van propellers in geluidscategorie 5. De provincie heeft daarop aangegeven dat geen ontheffing kan worden verleend binnen de kaders van het Luchthavenbesluit voor de regeling van de dagdelen voor stillere paravluchten.[4]

De Partij voor de Dieren heeft de volgende vragen naar aanleiding van het bovenstaande:

1. Heeft het college bewust gezwegen tijdens de behandeling van het Luchthavenbesluit over dat een subsidie al informeel was besproken met NPCT? De Statenbrieven geven alleen aan dat ondersteuning wordt overwogen.[5] Uit de Woo-stukken komt naar voren dat in een vroeg stadium wordt gewerkt om de NPCT een optie te bieden onder de voorgenomen paravrije dagdelen uit te komen door technische aanpassingen te maken met financiële steun van de provincie.

Antwoord
Wij hebben tijdens de bespreking van het luchthavenbesluit op 26 mei en 30 juni 2021 met Uw Staten niet gezwegen over de mogelijkheden om een subsidie te verlenen aan het NPCT. Uw Staten hebben ons tijdens de Statenvergadering van 10 november 2021 verzocht om met het paracentrum te verkennen wat er nodig is om stillere propellers te monteren op de paravliegtuigen om zo geluidsoverlast te verminderen en het paraspringen mogelijk te houden. Voorafgaand aan de besluitvorming in 2022 over het Luchthavenbesluit hebben wij inderdaad contact gehad met het paracentrum en anderen over de mogelijkheid tot het verlenen van subsidie om de vliegtuigen van het paracentrum stiller te maken. Dit is gebruikelijk bij het voorbereiden van subsidieaanvragen.

2. In de beantwoording van de schriftelijke vragen op 11 oktober 2022 wordt door het college gesteld dat de subsidieaanvraag van NPCT nog niet is beoordeeld en dat nog geen besluit is genomen. Uit de Woo-stukken blijkt echter dat reeds in september werd gemaild met NPCT over afspraken omtrent de subsidie. Is het college van mening dat PS hier foutief is geïnformeerd? Zo nee, waarom niet?

Antwoord
Wij hebben het besluit over deze subsidie op 4 januari 2023 vastgesteld. Hiervan vindt u een afschrift in de bijlage. In deze brief kunt u lezen dat de aanvraag op 17 augustus 2022 is ingediend. De laatste aanvulling daarop hebben wij ontvangen op 3 november 2022. Wij hebben uw schriftelijke vragen op 11 oktober beantwoord. De beoordeling van de subsidie aanvraag hebben wij pas na de beantwoording van uw schriftelijke vragen afgerond.

3. Op 8 juni 2022 is het Luchthavenbesluit vastgesteld. Op mei 2023 is deze in werking getreden.[6] Ten tijde van de CRO-vergadering van 23 mei 2023 verklaarde de directeur van luchthaven Teuge dat de stille dagdelen worden aangewezen als de provincie hierom verzoekt. Klopt het dat nog steeds geen stille dagdelen zijn aangewezen? Waarom heeft GS niet in een eerder stadium actie ondernomen om te zorgen dat de aanwijzing van de dagdelen voorafgaand aan de inwerkingtreding zou plaatsvinden?

Antwoord
Wij hebben -voorafgaand aan de inwerkingtreding van het Luchthavenbesluit- aan de exploitant gevraagd om de aanwijzing van de dagdelen voor stillere valschermvluchten voor 1 januari 2023 vast te stellen. Onder meer tijdens de CRO van 12 september 2022. Omdat het Luchthavenbesluit nog niet in werking was getreden ontbrak een wettelijke grond voor handhaving.

Op 15 mei 2023 is het Luchthavenbesluit in werking getreden. Op 25 mei 2023 hebben wij de luchthavenexploitant verzocht om de dagdelen voor stillere valschermvluchten voor 1 juni 2023 vast te stellen en te publiceren. Op 5 juni 2023 constateerden wij dat de luchthaven nog geen dagdelen voor stillere valschermvluchten had gepubliceerd op haar website. Daarnaast is door de luchthaven op 11 juni 2023 aan ons gemeld dat het NPCT bij hen had aangegeven het niet eens te zijn met de dagdelen voor stillere valschermvluchten, omdat het NPCT voor deze dagdelen een ontheffing had aangevraagd bij de provincie.

Wij hebben op 15 juni 2023 een vooraankondiging voor een last onder dwangsom gestuurd (bijlage 1) aan de luchthaven waarin wij de luchthaven hebben gemaand om de dagdelen op de website te vermelden en de voorschriften voor valschermvluchten voortaan na te doen leven.

De dagdelen zijn daarop door de exploitant vastgesteld en gepubliceerd op de website (www.teuge-airport.nl).

4. Op 15 juni 2023 heeft het college per brief aangegeven aan het NCPT dat een ontheffing voor de regeling voor stille dagdelen niet aan de orde is. Wanneer gaat de provincie handhaven op de naleving van de regeling? Welke sancties heeft het college daarbij tot haar beschikking?

Antwoord
Zoals u kunt lezen in het antwoord op vraag 3 zijn wij al gestart met het handhaven op het luchthavenbesluit sinds 15 juni 2023. Indien er door het NPCT opzettelijk in strijd met de regel wordt gehandeld en er daardoor sprake is van onmiddellijke dreiging van gevaar zijn de toezichthouders bevoegd het bedienen of opstijgen van luchtvaartuigen die in strijd met de regel handelen te verbieden of te beletten.

5. Hoe gaat het college om met de huidige situatie dat meer dan een jaar na de vaststelling van het Luchthavenbesluit door Provinciale Staten nog altijd geen Wnb-vergunning is afgegeven? Is voor de exploitatie van luchthaven Teuge een natuurvergunning vereist?

Antwoord
Wij hebben op 3 juni 2022 een ontwerp besluit vastgesteld op de aanvraag voor de Wet natuurbescherming (Wnb)- vergunning van de luchthaven Teuge. Met de ingediende berekeningen heeft de luchthaven aangetoond dat de aangevraagde, en dus ook de huidige, situatie past binnen de referentie. Het gaat dus om het “intern salderen”. Hiervoor geldt geen vergunningplicht. Vanwege de complexiteit van de situatie en om onduidelijkheid in de toekomst te voorkomen, kiezen wij er wel voor om dit vast te gaan leggen in een vergunning. Wij hebben op dit moment nog geen definitief besluit vastgesteld op de Wnb-aanvraag van de luchthaven.

6. Op 3 oktober staat in een mailwisseling tussen twee ambtenaren van de provincie: “in theorie kan je binnen een toegekende geluidruimte met een stiller vliegtuig zelfs meer vliegbewegingen maken dan met een lawaaiig vliegtuig. Daar wilde ik niet de aandacht naar trekken, ook gezien de kritiek van de PvdD op de omvang van de ontwikkelruimte die nog in de toegestane geluidsruimte zit”. Later is deze informatie ook niet met PS gedeeld. Klopt het dat het college PS bewust onvolledig heeft geïnformeerd omtrent het feit dat "stillere" vliegtuigen kunnen leiden tot meer vliegbewegingen en meer overlast? Zo ja, hoe kunt u dit verantwoorden?

Antwoord
Het ligt niet voor de hand dat er meer valschermvluchten worden gemaakt omdat de vliegtuigen stiller kunnen vliegen. We schatten in dat het aantal valschermvluchten wordt bepaald door de vraag naar parachutesprongen. Het is een gegeven dat met stillere vliegtuigen meer vliegbewegingen gemaakt kunnen worden binnen dezelfde geluidruimte. Dat geldt logischerwijze ook voor het uitvoeren van vliegbewegingen voor valschermspringen.

7. In de beantwoording van de schriftelijke vragen op 11 oktober 2022 geeft het college aan niet te verwachten dat het paracentrum meer vliegbewegingen zou maken omdat ze stiller kunnen worden uitgevoerd. In een mailwisseling tussen ambtenaar en gedeputeerde op 14 december 2022 komt naar voren: “Met de nieuwe propellers zijn de vluchten langer, dus minder geluid over langere periode.” De uitspraak ondersteunt dat vliegtuigen met stillere propellers langer vliegen. Is het college van mening dat een verkeerde inschatting is gemaakt bij de beantwoording van de schriftelijke vragen uit 2022?

Antwoord
De vraag ging over het aantal vliegbewegingen. Wij verwachten niet dat dit aantal toe zou nemen. Het bleek wel dat deze vliegbewegingen per keer iets langer duren: 1 a 2 minuten op een vluchtduur van circa 20 minuten.

8. Het college heeft aangegeven in de beantwoording van de schriftelijke vragen op 11 oktober 2022 dat “het stiller maken van het paravliegtuig van categorie 4 naar 5 ongeveer overeenkomt met een halvering van de beleving van de geluidsoverlast van het betreffende vliegtuig”. Dit is in lijn met wat in het Vervolgvoorstel Luchthavenbesluit Teuge van 7 juni 2022 staat.[7] Blijft het college bij deze mening? Zo ja, waarop baseert het college dat de geluidsoverlast halveert?

Antwoord
Wij verwachten dat de geluidsoverlast van de valschermvluchten ongeveer halveert als de vliegtuigen 1 geluidcategorie stiller zijn gemaakt. Wij baseren deze uitspraak op het verschil tussen de grenswaarden die voor deze geluidcategorie indeling gelden: Het maximale geluidsniveau volgens de geluid categorie indeling van een vliegtuig in geluid categorie 4 is tussen de (69) en (72) dB(A). In categorie 5 is dat tussen de (66) en (69) dB(A). Een verlaging van 3dB(A) van de bron van het geluid komt ongeveer overeen met een halvering van de geluidsbelasting voor mensen.

9. Ben u het ermee eens dat stillere vliegtuigen die langer moeten vliegen en meer stikstof uitstoten niet de overlast voor omwonenden oplost, strijdig zijn met het provinciaal milieubeleid en vooral goed zijn voor de winstgevendheid van het NPCT? Zo nee, waarom niet?

Antwoord
We kunnen niet vaststellen dat vliegtuigen die langer in de lucht zijn, met lagere klimsnelheid vliegen ook daadwerkelijk (veel) meer stikstofuitstoot veroorzaken per vliegbeweging.

10. Bij de totstandkoming van het Luchthavenbesluit Teuge heeft het college aangegeven op termijn de geluidsoverlast te willen terugdringen. Welke maatregelen heeft het college op het oog? Waarom zijn deze nog niet gerealiseerd? Is op dit moment uitputtend gebruik gemaakt van de mogelijkheden die de provincie heeft?

Antwoord
Op dit moment hebben wij nog geen concrete maatregelen op het oog. Wij bereiden nu het actualiseren van ons omgevingsbeleid voor luchtvaartterreinen voor. Hierbij komt ook de geluidsbelasting en het terugdringen daarvan aan de orde. Wat we hiervoor kunnen inzetten en de mate waarin we dat doen, bepaalt u mede zelf; een voorstel voor een besluit hierover leggen we nog aan u voor.

11. Binnen welke termijn dienen alle toestellen van het NPCT omgebouwd te zijn? Hoe voorkomt het college dat de gehele subsidie wordt gebruikt voor één toestel?

Antwoord
Op grond van de beschikking NPCT van 4 januari 2023 (bijlage 2) moet het project uiterlijk 31 december 2024 zijn afgerond. Mocht de subsidieontvanger in strijd met de subsidievoorwaarden de gehele subsidie willen gebruiken voor één toestel dan zullen wij de subsidie niet uitbetalen.

Bijlagen:
• Bijlage 1 Vooraankondiging last onder dwangsom luchthaven Teuge
• Bijlage 2 Beschikking aanvraag subsidie NPCT van 4 januari 2023

[1]https://gelderland.parlaeus.nl/user/postin/env=help/action=showdoc/gd=29778/Persbericht_Para_vrije_dagen_Teuge_loze_regeling__PS2023-572_.pdf

[2]https://www.gelderland.nl/woo-verzoeken

[3]https://gelderland.parlaeus.nl/user/questions/env=help/action=answerdoc/gd=828aaa0a0888202a02a2a8083661b0fb/Geen_subsidie_voor_paravliegtuigen_Teuge__PS2022-606_.pdf

[4]https://gelderland.parlaeus.nl/user/postin/env=help/action=showdoc/gd=30032/Overgangstermijn_gebruik_geluidsarme_propeller__PS2023-702_.pdf

[5] In de oordeelsvormende vergaderingen van 26 mei en 30 juni werd niet gesproken over subsidie aan NPCT. Uit de Woo-stukken blijkt dat in september vervolgens al wel werd gemaild over afspraken over de subsidie met het NPCT.

https://www.gelderland.nl/nieuws/provinciaal-luchthavenbesluit-teuge-in-werking

[6]https://www.gelderland.nl/nieuws/provinciaal-luchthavenbesluit-teuge-in-werking

[7]https://gelderland.parlaeus.nl/user/search/action=showgb/item=15441/Bijlage_1._Notitie_nadere_informatie_n.a.v._oordeelsvorming_Provinciale_Staten_25_mei_2022__Luchthavenbesluit_luchthaven_Teuge_.pdf