Gelderland blijft in zoogtijd schieten op edel­herten

Het debatverzoek over het afschot van edelherten op de Veluwe dat onze fractie vandaag op de agenda zette verliep teleurstellend. Onze motie met het verzoek om met een plan te komen om de rasters rond de agrarische enclave bij Uddel/Elspeet te verhogen is niet aangenomen.

Afgelopen week werd bekend dat provincie Gelderland toestemming heeft verleend voor de afschot van honderden edelherten met extra jachtmiddelen tijdens de zoogtijd, wanneer de kalfjes geboren zijn. Dit om te voorkomen dat de dieren teveel schade aanrichten aan gewassen bij de agrarische enclave Uddel/Elspeet. Rasters rond de enclave zijn jaren geleden verlaagd, waardoor de edelherten zich aan de gewassen tegoed konden doen en de populatie groeide.

De fracties van GroenLinks, PVV en 50PLUS ondersteunden onze motie, maar dat was niet genoeg voor een meerderheid. GroenLinks was ook geschrokken dat er zulke zware middelen worden ingezet, terwijl een jaar geleden ook al over deze kwestie is gesproken. Ze zijn het met onze fractie eens dat er andere mogelijkheden dan het afschieten van dieren, en ondersteunde de motie. Ook de PVV ondersteunde de motie, omdat ze het onderwerp graag tijdens de commissievergadering nogmaals willen bespreken. De PvdA heeft onze motie niet gesteund, maar wil het onderwerp ook tijdens de volgende commissievergadering bespreken.

De VVD ondersteunde onze motie niet en vond het verhogen van rasters een secundaire oplossing, omdat daarmee niet de populatie edelherten onder controle wordt gehouden. Een populatie die volgens hen veel te groot is. Afschieten van dieren is volgens de VVD de enige manier om de situatie onder controle te brengen. Vreemd genoeg was de VVD van mening dat vanuit het oogpunt dierenwelzijn het wenselijk is om de populatie edelherten vroegtijdig uit te dunnen door afschot toe te passen.

Ook noemde de VVD de huidige situatie bij Uddel/Elspeet een incident. Dat het geen incident is blijkt wel uit het feit dat onze fractie vorig jaar ook al de vervroegde afschot van edelherten op de agenda zette en er schriftelijke vragen over stelde. De VVD zei wel dat wanneer er landbouwschade optreed of er aanrijdingen tussen herten en auto's plaatsvinden, afrastering door de provincie serieus moet worden overwogen, omdat daardoor de schadelijke neveneffecten voor agrariërs kleiner worden en het verkeer minder risico loopt. Over de effecten voor de herten wordt door de VVD geen woord gerept.

Gedeputeerde Jan Jacob van Dijk zei tijdens de vergadering dat er bij de landbouwenclave veel te veel herten rondlopen en voor schade zorgen. Vorig jaar werden er 550 dieren geteld, terwijl de daadkracht van het gebied volgens hem maar 200 herten is. Hij noemde dat er op de Veluwe altijd het broze evenwicht bestaat tussen de landbouwbelangen en de hoeveelheid herten die daar kunnen leven. Ook werd door de gedeputeerde onderstreept dat het als hert buitengewoon heerlijk is om bij de landbouwenclave rond te lopen, omdat het voedsel daar lekker is. Hij ontkende echter de samenhang tussen het openstellen van de agrarische enclave voor de herten, zodat ze aan de gewassen kunnen eten en de daaropvolgende populatiegroei. Gelukkig was GroenLinks oplettend en herinnerde de gedeputeerde eraan dat hij wel een relatie had gelegd tussen de overlast in de landbouwenclave en de nu vrij sterk genomen maatregelen zoals het 's nachts afschieten van dieren, om zo de overlast te beperken door de te groot geworden populatie.

Onze motie werd door Van Dijk bovendien overbodig genoemd, omdat de provincie al aan een rasterbeleid werkt. De provincie is echter al maanden met het rasterbeleid bezig, en ondertussen doen zich steeds problematische situaties voor. Onze fractie reageerde daarop door de gedeputeerde eraan te herinneren dat vorig jaar ook al werd gesproken over een calamiteit en dat het niet zo kan zijn dat het nu nog steeds zo wordt gezien. Er hadden vorig jaar al maatregelen genomen moeten worden, om de middelen die nu worden ingezet te voorkomen.

Verder vertelde de gedeputeerde dat hij op jachtstage was geweest. Hij vertelde dat hij had meegemaakt hoe een hert werd aangeschoten en dat het daarna werd nagezocht. Dat is volgens onze partij juist het probleem, omdat dit aangeeft dat het dier niet in een keer goed geraakt is, wat wel volgens de Flora- en faunawet zou moeten. Een dier 's nachts nazoeken is nog moeilijker dan overdag. Ook daarom willen we niet dat deze extra middelen worden toegestaan. Natuurlijk zijn wij ook niet voor het overdag afschieten van dieren, maar vooral 's nachts afschieten is niet toegestaan en dat is niet voor niks. Tot slot ging Van Dijk in op onze opmerking dat de extra toegestane jachtmiddelen in strijd zijn met internationale verdragen. Volgens hem blijft de provincie met de maatregelen keurig binnen de regels, omdat er een aanvraag is gedaan om de middelen toe te staan en er geen exceptionele middelen worden ingezet. In ons debatverzoek hebben wij echter al aangegeven dat de volgens het Benelux Verdrag verboden middelen nu tijdelijk zijn toegestaan tot 10 maart. Onze fractie snapt niet dat er nu een plan wordt gemaakt wat maar tot 10 maart geldig is, terwijl rasters het probleem structureel kunnen oplossen.

Volgens Van Dijk zijn er de afgelopen tijd al 200 herten afgeschoten en moeten er de komende tijd nog eens 250 dieren worden gedood. Volgens hem leidt dat tot een grote druk op de enclave en daarom is in overleg met de Faunabeheereenheid besloten dat er meer actie moest komen, om te zorgen dat ook de overige 250 dieren afgeschoten kunnen worden, zodat de stand wordt behaald. We begrijpen niet dat de provincie achter de keuze voor afschot met extra jachtmiddelen in de zoogtijd blijft staan en dat ze niet eens willen kijken naar mogelijkheden om de rasters te verhogen.

Begin april komt de provincie met een nieuw raster- en faunabeleid, dat dan in de commissie Landelijk Gebied zal worden besproken.

Luister hier het debatverzoek na onder punt 12 en kies voor mp3.